آثار معماری به عنوان نمادهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی یک کشور شناخته میشوند. تمدنهای تاریخی نخست از طریق همین آثار معماری شناخته میشوند. ساختمانهایی چون تخت جمشید، هرمهای سهگانه مصر، کالاسیوم روم از جمله چنین آثاری بهشمار میآیند.
1)تراکتورها و بولدوزرهاتراکتورازمهمترین ماشین الات راهسازی وساختمان سازی است که دارای کاربردهای متعددیاست هدف اولیه تراکتوربه جلوراندن ویا کشیدن اقسام بارها میباشد برروی تراکتورانواعلوازم مکانیکی را میتوان نصب کرد لوازمی ازقبیل : بیل های مکانیکی ریپرها تیغه هایبولدوزر دکل های لوله گذار جانبی کج بیل ها نهرکن ها وغیره به علاوه ازتراکتوراستفاده های دیگری هم میکنند نظیرکشیدن اسکریپر واگن وغیره .تراکتورهاازموتورهای دیزل که معمولا توربوشارژهستند نیرومیگیرند ودرانواع استاندارد ودندهاتوماتیک موجودهستند همچنین کنترل آنها به صورت کنترل هیدورلیک ودنده اتوماتیک استتراکتورها بردونوع کلی چرخ زنجیری وچرخ لاستیکی میباشند .کاربردبولدوزرها موارد استفاده فراوانی دارند کهازمیان میتوان به موارد زیراشاره کرد
1) تصطیح زمین وپاک سازی آن ازبوته هاوکنده های درخت
2) ایجاد راههای اولیه درکوهستانهای وزمینهای سنگ لاخی
3)جابجا کردن توده خاک به صورت فشاردادن درحجم های زیاد
4)کمک به هل دادناسکریپرها
5)خش کردن خاک درخاکریزها
6)پشته کردن خاک درکنارنهرهایایجادشده
7)تصطیح وپاک سازی بقایای مانده ازعملیات ساختمانی
8) نگهداریراههای موقت خاکی
9) پاک سازی گودالهای کف معادن
انواع تراکتورها
الف – تراکتورهای چرخ زنجیریتراکتورهای چرخزنجیری انواع مختلفی دارد این تراکتورها معمولا برحسب اندازه وزن وقدرت طبقه بندیمیشوند دربسیاری ازپروژه ها مقدار وزن تراکتور چرخ زنجیری مهم است زیرا مقدارحداکثر نیروی کششی که یک دستگاه تراکتور میتواند به وجود آورد بدون توجه به قدرتتولیدی موتورآن به حاصل ضرب مقدار وزن درضریت کشش سطح جاده ای که روی آن کارمیکنندمحدود میباشد وجود زنجیره ها باعث میشود که تراکتوربتواند درزمینهای با مقاومتفشاری کم وقدرت کششی مناسب فعالیت داشته باشد
ب- تراکتور چرخ لاستیکیتراکتورچرخ لاستیکی ازاین جهت ساخته شده که سرعت بیشتری درکشیدن وهلدادن اسکریپرها وکارهای نظیرآن داشته باشد این نوع ماشین ها درانواع دوچرخ وچهارچرخوجوددارد نوع دوچرخ آن حتما باید بایک ماشین دیگر نظیراسکریپر کارکند تابتواندتعادل خودرا حفظ کند نوع چهارچرخ آن دردونوع یک دیفرانسیل ودودیفرانسیل موجود استباین همه آسیب پذیری لاستیکهای این ماشینها درموقع کار درزمینهای دارای سنگهایتیزکه باعث بریده شدن لاستیک میشود استفاده ازآن را دراین نوع زمینها محدود میکندالبته زنجیرها ی سیمی مخصوص جهت حفاظت لاستیکها وجوددارد که میتوان برازدیاداصطحکاک لاستیکها باسطح زمین آنها رابکاربرد
2)بیل های مکانیکیبیل های مکانیکی ازاولین ماشین آلات مدرن ساختمانی است که درعملیاتخاکی بکاررفته است بیل های مکانیکی عمدتا" برای گود برداری درخاک وبارکردن آن باکامیون یا تریلی ویا تسمه نقاله ها بکارمیرود انواع پرقدرت آن قادربه گودبرداریدرتمام انواع خاکها بجزصخرخ سنگها بدون تخریب اولیه میباشد بیل های مکانیکی ازسه قسمت اساسی تشکیل شده است : ارابه – قسمت اتاقک گردان روی ارابه وقسمت الحاقیجلوی ماشین .ارابه یا شاسی – شاسی به دونوع تقسیم میشود شاسی چرخ زنجیری شاسی چرخلاستیکی ( کامیون) شاسی چرخ زنجیری با ثبات وقابل اطمینان برای اتاقک چرخندهفوقانی ایجاد میکند و قابلیت تحرک بسیارخوبی درمحل خاک برداری ایجاد میکند درضمن بهدلیل سطح وسیع چرخها فشارکمی برروی خاک ایجاد میکند که امکان کاربرروی خاکهای سسترا فراهم میکند درموارد ی که برحسب نوع خاک اصطحکاک بیشتری مورد نیازبوده ومسئلهلغزندگی وجود داشته باشد نقش زنجیر درماشین اهمیت پیدا میکند درعوض اینگونه بیلهاسرعت کمی دارندشاسی های چرخ لاستیکی دارای سرعت حرکتی بیشتری بوده ولذا برایکارهای کوچکی که تعداد سفرزیاد بوده وسطح راه مورد استفاده محکم باشد مفیدترند ایننوع شاسی خودبردونوع است : نوع خود متحرک که ازاتاقک فرمان میگرد ونوع دیگرکهدرقسمت عقب کامیون نصب میشود وآن را کامیونی میگویند؛ سرعت نوع اول 50 وسرعت نوعدوم 80کیلومتر درساعت میرسد .
انواع بیلهایمکانیکی:الف- بیل مکانیکی با جام معکوسبه اینبیل اسامی متعددی داده می شود از قبیل:کج بیل – بیل پشت خم وبیل کششی.
این بیلهادر دو نوع مکانیکی و هیدرولیکی هستند وبرای حفاری مناسبند
.ب- بیلمکانیکی با سیستم کابلیاین بیل مکانیکی عبارت است از اطاقک گردانی کهسوار بر چرخها بوده ودر انتهای جلویی آن بیل متصل شده است. این بیل در دو نوعمکانیکی و هیدرولیکی می باشند.
ج- بیل کششی (دراگلاین)بیلکششی دراگلاین ازیک اطاقک فرمان – جرثقیل – جام بیل کششی و کابلهای لازم جهت کنترلقسمتهای مختلف تشکیل شده است.بیل کششی قادر است در سطوح خیلی بالاتر وخیلی پایینتراز سطح اتکاء خود است ودر انواع زمینهای مورد استفاده قرار می گیرد. بازوی طویل آنبرای حفاری و تخلیه مواد کنده شده مفید بوده وزمان سیکل کار کوتاه از محاسن اینماشین میباشد.
د- جرثقیلجرثقیل تشکیل شده از اطاق فرمانویک تیر بلند مشبک وقلب جرثقیل و معمولا برای باند کردن اجسام سنگین وحرکت دادنآنها بکار میرود. با اتصال دستگاههای مختلف به انتهای تیر مشبک بلند جرثقیل می تواناز استفاده های دیگری نمود.جرثقیل ها هم بر دو نوع مکانیکی و هیدرولیکی می باشند کهامروزه بیشتر هیدرولیکی می باشند.
3)اسکریپراسکریپرماشینیاست که عمل بارگیری وحمل وتخلیه مواد خاکی در مسافتهای متوسط وزیادرا به تنهاییانجام می دهد.اسکریپرازسه قسمت اصلی تشکیل شده است : قسمت بارگیر (جام ) دیوارجلویی قسمت بارگیرودیواره عقب جام یا دیواره تخلیه قسمت جام که معمولا سربازاستدارای یک تیغه برنده قابل تعویض درقسمت پایین میباشد این تیغه درحین بارگیری بهداخل خاک نفوذمیکند وبا برش خاک آنرا به داخل جام هدایت میکند . این قسمت قابل حرکتبوده ومیتواند پایین وبالابرود دراسکریپرها ی دارای بالابر قسمت بالابرجانشیندیواره جلویی جام میشود دیواره عقب جام یا دیواره تخلیه قابلیت حرکت به عقب وجلورادارد که با هل دادن خاک به تخلیه بارکمک میکند
انواع اسکریپرهااسکریپرها به دودسته موتوردار وبدون موتور تقسیم میشوند امروزه نوعبدون موتورکمترمورد استفاده قرارد میگیرد اغلب اسکریپرها تک محور بوده وتعادل آنووزن بارآن توسط تراکتورمتصل به آن حمل میشود تراکتورهایی که این اسکریپرها رامیکشند ممکن است چرخ لاستیکی وچرخ زنجیری باشند بعضی دیگر قسمتی ازیکتراکتوراسکریپرها هستند بدین معنی که یک تراکتورتک محوره یک اسکریپر تک مجورهرامیکشد اسکریپرها یی که دومحوردارند به وسیله تراکتورهای زنجیردار کشیده میشوندزیرا اینگونه تراتورها نمی توانند بارقائم را تحمل کنند بنابراین نمی تواننداسکریپرها یک محوره را بشکند امروزه بندرت ازاسکریپرها چرخ زنجیری استفاده میشوداسکریپرها یی که توسط تراکتورچرخ لاستیکی کشیده میشوند به انواع زیرتقسیم بندیمیشوند1
)تک موتوره دومحوره2)سه محوری
3)دودیفرانسیل
4)اسکریپرهایدوموتوره ( TANDEM-POWERED)5)اسکریپرهای دارای بالابر(ELEVATING)6)فشاری – کششی (PUSH – PULL)اسکریپرهای تک موتوری دومحوری ازیک تراکتورتک محوره استفادهمیکنند وبه دلیل مسئله تعادل این تراکتوربدون اسکریپرمربوطه قادربه حرکت نیستاسکریپرهای سه محوری توسط یک تراکتورکشیده میشوند ماشنیهای چند دیفرانسیلی دارایچرخهای گردنده دراسکریپرودرتراکتورهستند اسکریپرهای دوموتوره دارای موتورهاییچداگانه برای حرکت اسکریپروچرخهای گردان آن میباشد اسکریپرهای دارای بالابردارای یکبالابرنردبانی درجلوی جام بوده ودرعمل کندن وانتقال مواد کنده شده به داخل جام کمکمیکند دراین نوع اسکریپرها به دلیل قدرتی که بالابربهاسکریپرمیدهد بهتراکتورکمکی جهت بارگیری احتیاجی نیست
4)لودرهابدون اغراق لودرکاربردی ترین ماشین درانجام کارهای ساختمانی وعمرانیاست این ماشین که درانداره های مختلف ساخته میشود به دلیل عملکرد وانعطاف پذیریزیادی که دارد ونیزبا تغییر جام می تواند بسیاری ازکارها رانجام دهد.لودرموارداستفاده بسیاری دارد که برخی ازآنها عبارتند ازایجاد خاکریزها حفاری زیرزمین بناهاپرکردن خندقها وخاکریزی اطراف لوله های کارگذاشته شده درکانالها بارکردن کامیونهاحمل بتن به محل قالبها وبلند کردن وحمل مصالح ساختمانیبه ماشین لودرمیتوانانواع ملحقات را نصب کرد وکاربردهای دیگری ازآن گرفت نظیربرف روب کانال کن لولهبرلوله گذار جرثقیل لیفت تراک
انواع لودر
الف – لودرچرخ لاستیکیاین لودرها دراقسام کوچک خیلی بزرگ ساخته میشودچرخهای بزرگ لاستیکی به این نوع لودرها قدرت تحرک وسرعت فراوانی میبخشد فشارواردهبرزمین توسط این لاستیکها کم بوده ومیتوان این فشار را با تغییرمیزان باد لاستیکهاتغییرداد باین همه درزمنیهای دارای سنگهای تیزامکان آسیب این لاستیکهاوجوددارددرضمن درزمینهای خیس وگل آلود نیزکارکردن بالودرچرخ لاستیکی مشکل است البتهزنجیرهای سیمی مخصوص جهت حفاظت لاستیکها وجود دارد که میتوان برای ازدیاد اصطکاکلاستیکها باسطح زمین آنها رابه کاربرد نوعی ازلاستیکهای جدید ساخته شده اند کهدارای عاجهای خیلی ضخیمی هستند ومیتوانند درمناطق سنگی کارکنند این لودرها بردونوعمعمولی وکمرشکن هستند ؛ نوع کمرشکن که بیشتر درلودرهای بزرگ بکاربرده میشوندودارای نوعی شاسی هستند که قسمت عقب لودررابه قسمت جلو توسط یک مفصل متصل میکننداین حالت مفصلی قدرت مانوروشعاع گردش ماشین را نسبت به شاسی های ثابت ( غیرمفصلی ) زیاد میکند درانواع مدرن این ماشین آلات ازسیستمهای فرمان وکنترل هیدرولیکیوالکتریکی جهت راحتی وعملکرد بهترراننده استفاده شده است سیستم فرمان این ماشین هابه دونوع است درلودرهای معمولی سیستم فرمان بوسیله فرمان وحرکت چرخها عمل میکندامادرنوع کمرشکن سیستم فرمان به وسیله دوجک هیدرولیکی عمل می نماید
ب – لودرهای چرخ زنجیریلودرهای چرخ زنچیری مانند لودرهای چرخ لاستیکی عملکی کنند بااین تفاوت که فشارکمی که برزمین وارد می کنند باعث میشود که لودرهای باچرخ زنجیردار بتوانند درزمینهایی کارکنند که قابل استفاده برای لودرهای لاستیکدرنیستند اصطکاک زیاد آنها بازمین باعث میشودکه بتوانند نهایت استفاده راازقدرتموتوردرکند زمین بنمایند وچون زنیرداراند هنگام کاردرمناطق دارای سنگهای تیزخطرپارهشدن لاستیک وجود ندارد لودرهای زنجیردار قادربه حرکت برروی سطحهای باشیب جانبی 35%میباشند درصورتی که این رقم برای لودرچرخ لاستیکی 15% است همچنین لودرزنجیردارمیتواند ازشیب 60% بالابرود درحالیکه این رقم برای لودرلاستیک دار به حدود 30% محدود میشود سرعت لودرزنجیردار خیلی کمترازلودرلاستیک داربوده به همین علت درمواردیکه فاصله حمل مواد وبازگشت به محل بارگیری زیاد باشد راندمان این ماشین نسبت به نوعلاستیک دار پایین است
ج- بکهولودراین ماشین آلات درواقعلودرهای کوچکی هستند که درپشت خود یک بیل مکانیکی دارند وبرای کارهای سبک استفادهمیشوند کلیه مشخصات عمومی آنها مانند لودرها وبیل های مکانیکی است به دلیل دوکارهبودن این ماشین دربسیاری ازپروژه ها ی کوچک ازاین وسیله استفاده میشود بخصوصاگرپروژه مربوط به کندن خندق باشدهمانطورکه گفته شد درقسمت این ماشین یک بیلمکانیکی وجود دارد قدرت این بیل نیزبراساس زاویه آن بازمین وشعاع عملکردبازوها فرقمیکند شرکتهای سازنده براساس نوع ماشین آلات نمودارهایی مبنی برقدرت بیل درحالاتمختلف ارائه میدهند .
5)کامیونهااگرچه برای حمل ونقل موادخاکی ازوسایلی مانند اسکریپرها تسمه نقاله وقطاراستفاده میشود ولی معمول ترین وسیلهبرای حمل ونقل مواد خاکی کامیون ها هستند این ماشینهای حمل کننده بخاطرسرعت زیادبرروی راههای هموارهمچنین ظرفیت زیاد هزینه حمل ونقل مواد را نسبتا پایین می اورندکامیونها دارای قابلیت انعطاف زیادی میباشند زیرا تعدادی ازآنها را که دریک پروژهمورد استفاده قرارمیگیرند می توان زیاد یا کم نمود تادرظرفیت مورد نیازتعدیلبوجودآید کامیونها به دونع معمولی(MING TRUCK) وکمرشکن (ARTICULATED TRUCK)
الف – کامیونهای معمولیاین کامیونها دردونوع یکیمخصوص حرکت درجاده ها ودیگری مخصوص حرکت خارج ازمحدوده جاده (HIGHWAY&OFF HIGHWAY TRUCKS) ساخته میشوند کامیونهای خارج جاده ای میتوانند درابعادبزرگتروباظرفیت چند صدتن ساخته شوند هرکدام ازآنها انواع مختلف دارند اما نوعکمپرسی آن بیش ازسایرانواع آن به کاربرده میشود کامیونهای کمپرسی درمورد حمل مواددارای انعطاف پذیری زیاد بوده وبخصوص نوع جاده روآن با سهولت بسیاردرپروژه هایمختلف قادربه حرکت میباشند نوع مختلف کامیون های کمپرسی وجود دارد مثلا این کامیونها درانواع دیزلی یا بنزینی یک یا دودیفرانسیلی ودویا سه محوری به بازار عرضهمیشوند
ب- کامیون های کمرشکنهمانطور که ازنام این نوعکامیونها مشخص است ازدوقسمت تشکیل شده اند قسمت موتوروقسمت مخزن که توسط یک مفصل بههم متصل هستند درواقع کامیونهای کمرشکن تریلرهای مخصوص حمل مواد خاکی هستند.
هنگامی که فضایی از وسعت کمی برخوردار بوده و صرفنظر از کارایی، به لحاظ ظاهری نیز کوچک و دلگیر به نظر می رسد، به کارگیری راهکاری بسیار ساده و کاربردی دکوراسیونی آن قدر می تواند تاثیرگذار و مفید فایده باشد، گویی که دیوارها به عقب رانده شده و فضا به طور واقعی بزرگتر شده است. پیشنهادات ارائه شده در ذیل از آن جمله اند:
● رنگ
انتخاب رنگی مناسب برای فضای مذکور از جمله مهمترین اقدامات برای وسیع تر کردن آن به لحاظ ظاهری است. این موضوع تنها به انتخاب رنگی برای دیوارها و سقف محدود نمی شود بلکه کفپوش انتخابی و همچنین رنگ لوازم دکوراسیونی و کاربردی موجود و یا مورد نظر برای فضا نیز از اهمیت بسزایی برخوردارند زیرا در یک محیط، درست است که دیوارها بیشترین و بزرگترین سطوح را تشکیل می دهند ولی بخش زیادی از آنها با قرارگیری لوازم در مقابلشان و همچنین نصب دیوارکوب ها و تابلو ها پوشیده شده و در واقع این وظیفه به عناصر دکوراسیونی یادشده منتقل می شود. بنابراین برای پوشش دیوارها و سقف فضایی کوچک از یک رنگ روشن و یا لااقل از تنالیته های مختلف همان رنگ بهره گیرید. به کارگیری رنگ های تیره و به خصوص گرم، دیوارها را نزدیک تر به نظر می رساند. این موضوع در مورد پوشش کف نیز به همان میزان حائز اهمیت است. هرچه کفپوش انتخابی شما تیره تر باشد، وسعت کف محیط کوچک تر به نظر می آید برعکس کفپوش های روشن و به خصوص صیقلی مانند سنگ و سرامیک که بازتابی از نور را نیز به همراه دارند، سبب بزرگتر جلوه دادن کف محیط می شوند.
● طرح
علاوه بر رنگ، طرح نیز در این جریان، نقش مهمی را عهده دار است. این موضوع، از پوشش دیوارها و کف گرفته تا پارچه های مورد استفاده در لوازم دکوراسیونی مانند پرده، رومبلی، روتختی و غیره همگی را شامل می شود. به طورکلی هرچه کاربرد طرح کمتر باشد، فضا از وسعت بیشتری به لحاظ ظاهری برخوردار خواهد شد.
● نور
فضاهای پرنور بزرگتر به نظر می رسند بنابراین انجام هر اقدامی که نور موجود در محیط را افزایش دهد در افزایش ظاهری وسعت نیز کارساز خواهد بود. یکی از دلایل پیشنهاد به کاربردن رنگ های روشن برای سطوح نیز موضوع انعکاس نور بیشتر این قبیل رنگ ها است. لذا اگر در فضای مورد نظر پنجره ای دارید که با پرده نسبتاً ضخیمی پوشیده شده است، پرده ای نازکتر را جایگزین کرده تا از حداکثر میزان نور طبیعی بهره گیرید. در نورپردازی یک فضا با نور طبیعی و در نتیجه دستیابی به هدف مورد نظر یعنی بزرگتر جلوه کردن فضا، به جز دریافت حداکثر میزان ممکن از نور خورشید راه مهم دیگری وجود ندارد ولی در نورپردازی توسط منابع غیرطبیعی، دست باز است. شما می توانید با انتخابی صحیح از لوازم نورپرداز، فضایی پرنور و نورپردازی هدفمند داشته باشید. به عنوان مثال در یک فضا هرچه دیوارها روشن تر باشند، فاصله شان از یکدیگر بیشتر نشان داده شده و فضا بزرگتر جلوه می کند. این کار نیز به راحتی با چراغ های هالوژنی امکان پذیر است. این روزها در اغلب خانه های نوساز بر روی سقف فضاهای عمومی مانند اتاق نشیمن و پذیرایی حاشیه ای از سقف کاذب طراحی می کنند که داخل آن چراغ های هالوژن تعبیه شده است. بنابراین کافی است این چراغ ها را به سمت دیوار هدایت کنید. البته این کار توسط هالوژن های ریلی نیز عملی است. در مبحث افزایش نور محیط چه حاصل از یک منبع طبیعی و چه منبع مصنوعی، آینه نقش بسزایی دارد. برای این منظور آینه ای را در مقابل آن منبع نورزا بر روی دیوار نصب کرده و از بازتاب نور توسط آن، برای نورانی تر کردن فضا استفاده کنید.
● ابعاد
هرچه در محیط از لوازم دکوراسیونی و کاربردی بزرگ و عظیم الجثه تری استفاده کنید بخش اعظمی از فضای موجود با لوازم پر شده و هرچه فضای خالی کمتری وجود داشته باشد، محیط کوچک تر به نظر می رسد.
● خطوط افقی
ایجاد خطوط افقی بر روی یک و یا چند دیوار فضای کوچک مورد نظر آن هم از طریق کاربرد عناصر دکوراسیونی، یکی از راه های افزایش وسعت آن دیوار و در نتیجه فضا خواهد شد. برای این منظور روش های بسیاری وجود دارد:۱- با چسباندن کاغذدیواری نواری بر روی یک و یا دو دیوار مهم از یک فضا و یا ایجاد نواری چاپی با استفاده از تکنیک استنسیل یا مهر دیوارهای اصلی یک فضا را بزرگتر جلوه دهید. البته توجه داشته باشید کاربرد این کاغذها بر روی کلیه دیوارهای فضا، محیطی بسته و محدود را سبب شده و فضا را از آنچه هست کمتر نشان می دهد.۲- نصب هر گونه دیوارکوب در قالب تابلو، آینه، طبقه، زوار و غیره به صورت افقی در طولی بلند و متناسب با طول دیوار، روش دیگری برای ایجاد خطوط افقی مورد نظر است. به طور کلی در کلیه راهکارهای فوق، هدف هدایت چشم بر روی خطی افقی واقع بر روی دیوار است. به این ترتیب به جای آنکه چشم طول یک دیوار را با سرعت گذر کند، وقفه ای حتی چند ثانیه ای داشته و همین مدت زمان کم، عاملی برای طویل تر نمایاندن طول دیوار در ذهن می شود.
طراحي موفق يک اصطلاح کاملاً نسبي است. چيزي که براي من خوب يا موفق به نظر مي رسد ممکن است از نقطه نظر شما آنطور نباشد. اما وقتي صحبت از طراحي داخلي به ميان مي آيد، فاکتورهاي خاصي هميشه بايد مد نظر باشد و مهم نيست که آن مکان براي چه استفاده اي باشد. حال نگاهي به مهمترين فاکتورهاي طراحي داخلي يک فضا مي پردازيم که آنرا به محيطي راحت و قابل سکونت تبديل مي کند.
1) تناسب اتاق
واژه تناسب هميشه در طراحي به کار مي رود. هر فضاي داخلي که توسط انسانها مورد استفاده قرار مي گيرد، بايد متناسب باشد. تناسبات در هر طراحي اهميت بسيار زيادي دارند.
هر شيء سه بعدي داراي ويژگي هايي ازجمله طول، عرض و ارتفاع است. وقتي اين سه ويژگي با تناسبات قسمت هاي مختلف بدن انسان هماهنگي داشته باشد، به آن يک طراحي "متناسب" گفته مي شود.
به طور مثال، ابعاد دستگيره کمد لباس بايد طوري باشد که انگشت هاي ما بتواند به راحتي آن را بگيرد و حرکت بي زحمت و راحت باشد. يا مثلاً نشيمنگاه صندلي بايد فضاي کافي براي راحت نشستن روي آن را داشته باشد. نوع نشستن هم ابعاد صندلي را تغيير مي دهد. صندلي اتاق انتظار بانک مطمئناً با کاناپه متفاوت خواهد بود.
بنابراين تناسبات نقش بسيار مهمي در طراحي داخلي دارند و مبلمان داخل اتاقتان نيز بايد از همين اصول پيروي کنند. ابعاد تخت دونفره، ارتفاع آن از زمين، ارتفاع کمد لباس، ابعاد ميز توالت و از اين قبيل... همه آنها از نقطه نظر عملکرد اهميت دارند.
2) ورود نور طبيعي به داخل اتاق
هيچ چيز نميتواند جاي نور طبيعي را بگيرد. خورشيد که قدرتمندترين منبع نور است و همچنين توازن بيولوژيکي کره زمين را نيز حفظ مي کند، در فضاهاي داخلي اهميت زيادي دارد.
تحقيقات نشان ميدهد که نور طبيعي مي تواند تا 20 فوت (تقريباً 7 متر) به داخل فضاهاي داخلي نفوذ کند. با ايجاد محل مناسب براي پنجره ها مي توانيد به اين هدف دست پيدا کنيد.
3) تهويه طبيعي
جريان آزاد هوا راهي بسيار عالي براي خنک و پاکيزه نگه داشتن يک فضاي داخلي است. اين درمواقعي که اتاق خواب ها در گوشه ساختمان قرار گرفته باشند که دو ضلع آنها نماي بيروني داشته باشد، مقدور خواهد بود.
درصورتيکه گذاشتن پنجره روي دو ضلع مجاور يا دو ضلع مخالف مقدور نباشد، بايد بالاي پنجره از دستگاه تهويه استفاده شود. دليل استفاده از تهويه ساده مي باشد. نيمه پاييني اتاق است که توسط ساکنين استفاده مي شود و به خاطر استفاده مداوم از آن، دماي هوا بالا مي رود و هوا سبک خواهد شد. اين هواي گرم به بالا رفته و نياز به مفرّي براي خارج شدن دارد. در چنين مواقعي، دستگاه تهويه بالاي پنجره نقش بسيار مهمي در گرداندن جريان هوا در داخل اتاق در جهت روبه بالا دارد. وقتي نيمه پاييني اتاق خالي مي شود، هواي تازه از پنجره جاي آن را مي گيرد و درنتيجه توازن برقرار مي شود.
4) الگوي حرکتي مشخص
هر اتاق خواب راه هاي خروج مشخصي دارد که به آن متصل است. مانند:
الف) راه خروج به بالکن/تراس
ب) راه خروج به توالت/کلوزت
ج) راه خروج به حياط پشتي (اگر در طبقه همکف باشد)
اگر خط فرضي از نقطه ورود به همه اين نقاط خروج بکشيم، در حالت ايدآل اصلاً نبايد همديگر را قطع کنند. ازآنجا که بقيه فضاهاي اتاق با مبلمان اشغال شده است، خالي و مشخص نگه داشتن فضاي گردشي داخلي باعث مي شود فضاي راحت تري داشته باشيد.
5) شرايط مناسب براي جا دادن لوازم (اکسسوري ها)
لوازم داخل اتاق خواب هم به يک ميزان داراي اهميت هستند. وقتي همه فاکتورهايي که در بالا ذکر شد، به طور کامل اجرا شود، آنچه باقي مي ماند استفاده از لوازم است که تفاوت بسيار زيادي در ميزان راحتي ساکنان ايجاد مي کند.
الف) اولين و مهمترين مسئله استفاده خوب از نور مصنوعي است. اين شامل روشنايي اصلي و همچنين روشنايي هاي تزئيني براي اهداف زينتي مي شود.
ب) دقت در تهيه لوازم اتاق. جزئيات کوچکي مثل چوب پرده يا سايبان تخت مي تواند به زيباتر شدن اتاق کمک کند.
ج) از موادي بايد استفاده شود که تميز کردن و نگه داشتن آن آسانتر باشد. براي مثال، اگر از ورقه هاي کف PVC روي سراميک معمولي کف استفاده مي کنيد، بايد ببينيد که آيا قابل شستشو است يا خير. بايد به اين فکر کنيد که اگر کودک آنرا با دفتر نقاشي اشتباه بگيرد چه اتفاقي مي افتد.
در اين مقاله سعي کرديم به بررسي بعضي از فاکتورهاي کلي که مي تواند بر ميزان راحتي يک اتاق خواب تاثير داشته باشد، بپردازيم. در آخر آن احساسي که خودتان از اتاق خواب مي گيريد بيشترين درجه اهميت را دارد و مقياس خوبي براي تعيين موفقيت يک طرح است.
اما شايان ذکر است که نکاتي که در فارس تك ذکر شد تنها نکاتي نبود که در طراحي اتاق خواب بايد به آنها توجه داشته باشيد، چند نکته کلي و اصلي بود که مي تواند نقطه شروع خوبي برايتان به حساب آيد.
اگر هنوز فرصت نكرده اید دكوراسیون خانه را برای سال نو تغییر دهید هیچ نگران نباشید، یك هفته هم فرصت زیادی است تا بتوانید منزلتان را هر طور كه دوست دارید بچینید. از اتاق نشیمن شروع كنید كه بیشتر وقتتان را در آن می گذرانید......
نکات ساختن خانه ایده آل
اگر هنوز فرصت نكرده اید دكوراسیون خانه را برای سال نو تغییر دهید هیچ نگران نباشید، یك هفته هم فرصت زیادی است تا بتوانید منزلتان را هر طور كه دوست دارید بچینید. از اتاق نشیمن شروع كنید كه بیشتر وقتتان را در آن می گذرانید. محل لوازم موجود در اتاق نشیمن را تغییر دهید. نقطه ای را به عنوان مركز در نظر بگیرید و مبل ها را مقابل آن بچینید مثلاً مقابل شومینه یا به صورت نیم دایره اطراف تلویزیون قرار دهید. در صورت دارا بودن پنجره پرده ها را تعویض كنید و ترجیحاً از پرده هایی با رنگ روشن و زندگی بخش مثل سبز استفاده كنید. نگران كوچك بودن فضای اتاق نشیمن نباشید. گذاشتن یك آینه برای بزرگ تر به نظر رسیدن فضا بسیار مناسب است. اگر اهل هنر هستید نقاشی یا عكس های مورد علاقه تان را قاب كنید و به دیوار بیاویزید كه تاثیر فزاینده ای بر بزرگنمایی اتاق دارد. اما در انتخاب قاب برای عكس یا نقاشی مورد نظر به رنگ خود اثر و هماهنگی رنگ قاب با رنگ آمیزی دیوار و پرده ها بسیار توجه كنید. اگر رنگ به كار رفته درون اثر ملایم و كمرنگ است، قابی با رنگ تند و گرم انتخاب كنید برعكس برای آثار هنری شلوغ از قاب هایی با رنگ های ملایم و حتی خنثی استفاده نمایید. تعادل رنگی میان قاب و دیوار ها را فراموش نكنید. برای هرچه دلنشین تر شدن اتاق، در فضای خالی میان مبل ها میز كوتاه قرار داده و روی آن را با شمعدان، گل خشك یا قاب عكس پر كنید. البته به ارتفاع میزی كه در كنار مبل ها قرار می دهید توجه كنید كه بلندتر از دسته های مبل یا میزی كه در وسط اتاق گذاشته اید نباشد كه در آن صورت باعث نامتناسب شدن فضا می شود. برای خرید رومبلی جدید از انتخاب پارچه هایی با طرح های شلوغ و گل گلی و رنگ های تند و گرم خودداری كنید كه نه تنها باعث ایجاد آرامش نمی شود كه اعصابتان را به هم می ریزد. به نورپردازی اتاق نیز توجه كنید. نصب لامپ سقفی و گذاردن آباژور متناسب با رنگ مبلمان و دیوارها تاثیر فوق العاده ای بر بزرگنمایی و آرامش اتاق خواهد داشت.
نکات کاربردی در طراحی داخلی خانه
چند نکته کوچک که بیشتر جنبه بصری دارد میتوانیم فضای مرده را زنده تر و آپارتمان را دلباز تر نماییم.
١- انتخاب رنگ دیوارها:
انتخاب رنگ مناسب برای فضای آپارتمانی به خصوص آپارتمان های با متراژ کم بسیار مهم است. رنگها از نظر درخشندگی و شفافیت انواع مختلف دارند که بهترین انتخاب، انتخاب رنگ های روشن با درخشندگی و شفافیت زیاد است.
اصولا رنگ های روشن باعث می شوند که فضا بزرگ تر به نظر آید و هر چه شفافیت و درخشندگی آن بیشتر باشد به دلیل انعکاس نور فضا زنده تر به نظر می آید.
یکی از رنگ های مناسب آپارتمان رنگ استخوانی روشن است، که علاوه بر داشتن شفافیت و روشنی با بیشتر رنگ های وسایل منزل همنشینی دارد و کمپوزیسیون مناسبی را ایجاد می نماید. جهت ایجاد تنوع در رنگ می توانید در قسمت دیوار اپن آشپزخانه از مصالح سنگی با رنگ های متنوع استفاده نمایید.
٢-انتخاب کفپوش:
برای پوشش کف آپارتمان از مصالح گوناگونی می توان بهره گرفت. (از جمله سرامیک ها ، پارکت های طرح
چوب ، موکت و ...) اگر قصد تعویض کفپوش ساختمان را داشته باشید، در صورت استفاده از سرامیک می
بایست در انتخاب رنگ آن دقت زیادی شود، زیرا استفاده از رنگ های تیره در کف، فضا را فشرده تر نشان می
دهد.
معمولا استفاده از رنگ های بسیار روشن مثل سفید نیز معایبی به همراه دارند، یکی از معایب آن یکدست
شدن فضا است که جهت برطرف کردن یکدستی آن می توان از یک قالیچه در زیر میز مبل استفاده کرد. یا
اینکه در میان سرامیک ها طرح هایی با رنگ های متفاوت را به کار گرفت.
در صورت استفاده از پارکت نیز می بایست نکات گفته شده را رعایت نمود و رنگ های روشن طرح چوب را
انتخاب کرد.
٣- انتخاب مبلمان و نحوه قرار گیری:
انتخاب رنگ مبل اختیاری است اما استفاده از رنگ هایی مثل کرم روشن و یا حتی سفید به زنده تر کردن
فضا کمک بیشتری می نماید و فضا بزرگ تر به نظر می آید.
در مورد انتخاب طرح مبل بهتر است حتی المقدور مبل هایی با اشکال هندسی صلب و یا بدون منحنی
انتخاب شود.
در مورد نحوه چیدمان آن بهتر است مبل ها را تقریبا چسبیده به دیوار ها قرار داد علت انتخاب شکل بدون
منحنی نیز این است که مبل ها در کنار دیوار صاف ترکیب مناسب تری را ایجاد نمایند.
حتی المقدور سعی کنید وسایل خانه را نزدیک به دیوارها قرار دهید تا از هدر رفتن کوچک ترین فضاها نیز
جلوگیری شود.
اگر در جلوی پنجره ها از پرده های پارچه ای استفاده می کنید بهتر است رنگ آنها نیز روشن انتخاب شود.
٤- نورپردازی:
نور نیز نقش مهمی را در زنده کردن فضا به عهده دارد .
استفاده از نور مناسب و یکنواخت در آپارتمان خفگی محیط را از بین می برد، البته استفاده از نور طبیعی
بسیار مناسب تر است. در صورت ضعیف بودن نور طبیعی کمبود آن را با به کارگیری نور مصنوعی جبران
نمایید.
حتی المقدور از پرده های عمودی یا کرکره ای استفاده نکنید، زیرا از ورود نور خورشید به داخل تا میزان زیادی
جلوگیری می نمایند.
پرده های پارچه ای یا توری بهترین انتخاب برای پنجره های آپارتمان محسوب می شوند. زیرا نور را به خوبی از
خود عبور می دهند.
استفاده از نور پردازی موضعی بر روی قاب ها و ... نیز باعث تحرک و ایجاد حرکت در فضا می شود.
نورپردازی در آشپزخانه، حمام و هال ورودی :
در بخش هایی از آشپزخانه که اغلب محل انجام کار محسوب می شود به نور کافی نیاز داریم. مانند سطح
روی اجاق گاز، سینک ظرف شویی و سطوح روی کابینت ها که برای آماده سازی وسایل آشپزی و مواد
غذایی مورد استفاده قرار می گیرند.
علاوه بر نیاز به روشنایی در این اماکن، فضای کلی آشپزخانه نیز باید از نور کافی برخوردار باشد. اگر
آشپزخانه محل صرف غذا نیز هست استفاده از چراغ های سقفی که ارتفاع شان قابل تنظیم است درست
در بالای میز غذاخوری ایده خوبی است. این چراغ ها می توانند هنگام صرف غذا روی میز را به خوبی روشن
کنند و در مواقعی که از میز استفاده نمی شود فضای کلی آشپزخانه را روشنایی ببخشند.
ترجیحاً هر یک از این چراغ ها باید دارای کلید کنترل مجزا باشند تا فقط در مواقع لزوم مورد استفاده قرار گیرند.
همچنین در بسیاری از آشپزخانه ها بعضی از کابینت ها با درهای شیشه ای و به صورت ویترین ساخته شده
اند این کابینت ها نیز نیاز به نورپردازی داخلی دارند
نور کافی برای سطح روی اجاق گاز در آشپزخانه هایی که دارای یک هواکش یا هود در بالای اجاق گاز
هستند توسط چراغ هواکش تأمین واگر هواکش مجهز به چراغ نیست از یک چراغ قابل تنظیم در بالای اجاق
گاز نصب شود.
همچنین بالای سینک ظرفشویی نیز به یک چراغ نیاز تا شب هنگام نور کافی برای شست و شوی ظروف و
مواد غذایی را برای ما فراهم کند.
برای تأمین نور کافی در سطح روی کابینت ها از چراغ های مهتابی در زیر کابینت ها دیواری نصب می شود و
بی آنکه دیده شوند و موجب آزار چشم باشند نور کافی را بر سطح روی کابینت ها می تابانند. چنانچه
کابینت های زمینی عمیق باشند و نور محیط به اندازه کافی درون آنها را روشن نکند برای دسترسی راحت به
وسایل داخل این نوع کابینت ها می توان چراغ های کوچکی در آنها نصب کرد که با کلیدهای اتوماتیک کنترل
شوند و با باز و بسته شدن در کابینت ها روشن و خاموش شوند.
نورپردازی در فضای حمام و دستشویی از اهمیت کمتری برخوردار است
حمام و دستشویی علاوه بر چراغ های سقفی که برای تأمین روشنایی محیط به یک چراغ دیواری در بالای
آینه نیازدارند. برای این منظور از چراغ های فلوئورسنت استفاده نکنید زیرا نور این چراغ ها موجب تغییر برخی
از رنگ ها شده و تصویر شما را با رنگ های غیرواقعی در آینه منعکس می کنند.
نورپردازی قسمت های مختلف خانه، هال ورودی، راهروها و راه پله ها
این اماکن باید از نور فراوان برخوردار باشند به خصوص راه پله ها. در اینجا ایمنی مهم تر از زیبایی است و
بهترین روش نورپردازی روشن کردن مسیر حرکت و سطح روی پلکان با چراغ هایی است که به دیوار نصب
می شوند و نور را به طرف پایین می تابانند. استفاده از چراغ های دیواری کار تعویض لامپ را نیز ساده تر می
کند.
آنچه تاکنون بیان شد در جهت تأمین نور کافی و روشنایی لازم برای انجام فعالیت های گوناگون در هر یک از
اتاق ها بود؛ اما نورپردازی می تواند در جهت زیباسازی و جلب توجه بیننده به سوی اشیای تزئینی و ویژگی
های زیبای یک اتاق نیز باشد.
برای این منظور بهترین انتخاب چراغ های قابل تنظیمی هستند که به صورت تک، دوتایی و سه تایی در بازار
موجودند و پس از نصب در یک نقطه از دیوار می توان هر یک از آنها را به سمت دلخواه تنظیم کرد
به صورتی که محل مورد نظر ما را روشن کند. نور این چراغ ها را می توان به راحتی بر روی یک دیوار، یک تابلو
و یا یک مجسمه دلخواه تنظیم کرد و یا حتی بخشی خاص از اتاق (مانند محل قرارگیری شومینه و یا یک آرک
در سقف) را به وسیله آنها روشن کرد.
طبقات داخل کابینت های در شیشه ای را نیز می توان با استفاده از روش های گوناگون روشنایی بخشید.
اما یکی از بهترین راه ها نصب چراغ های کوچک در زیر هر یک از طبقات، و یا در مواقعی که طبقات شیشه
ای هستند نصب یک لامپ در قسمت بالا و یا پایین کابینت است.
٥- استفاده از طبیعت:
در ساختمان های حیاط دار کمبود طبیعت به وسیله ایجاد باغچه در کناره های حیاط جبران می شود .
اما برای جبران آن در آپارتمان می توان از گلدان های کوچک که در گوشه های فضا قرار می گیرند استفاده
کرد.
سعی کنید گلدان ها را در کنار پنجره ها و یا تا جایی که امکان دارد در کنج دیو ارها قرار دهید، زیرا معمولا
گوشه دیوار ها بدون استفاده می مانند.
در نتیجه سعی کنید تا جایی که امکان دارد از رنگ های روشن در طراحی داخلی آپارتمان استفاده کنید.
شاید این سئوال برایتان پیش آید که به کارگیری این همه رنگ روشن فضا را یکنواخت و سرد نمی کند؟ در
جواب باید گفت که این هنر شماست که با استفاده از قاب ها و وسایل تزیینی کوچک با رنگ بندی متنوع فضا
یکی از بارزترین خصایص فرهنگی فلسفه معاصر پدیده مدرنیته و به عنوان سبک تفکر مدرنیسم است. اگر به علوم، فنون و هنرهای مختلف با دیدی محققانه نگریسته شود، به راحتی می توان رد پای تفکر مدرن را در آن مشاهده کرد.
لغت مدرنیسم با ریشه یونانی، نخستین بار، قرن ششم میلادی از کلمه Modo یعنی تازگی استخراج شد و در نهایت به معنای تازگی به کار رفت. لغت مدرنوس، مربوط به آثار هنرمندانی می شد که به شکلی نو و بدون توجه به سابقه هنری با خلاقیت های تازه، آثار جدیدی را خلق می کردند.
شاید لغت مدرن جزو معدود لغاتی باشد که به رغم پیچیدگی مفهوم، معنایی دیگر چون نوآوری و طرد گذشته را در خود مستتر دارد. اما اگر قرار باشد که مدرنیسم به عنوان گرایش جامعه شناسی و یک سبک هنری بررسی شود باید به یک قرن قبل بازگشت و روند تحولات آن دوره را مورد بررسی قرار داد. مدرنیسم بیش از 150 سال قبل در اروپای غربی تبلور یافت و به عنوان الگویی که با نهادها، افکار و باورهای سنتی مبارزه می کند مطرح شد. استفاده از ابزار فردباوری (راسیونالیسم) روش پیشرفت این نوع تفکر بود و نتیجه عملی این نوع تفکر پیدایش انسان محوری با بینش دنیوی است.
نخستین خصوصیت در جوامع مدرن و به تعبیری در معماری مدرن، معادله مدرن سازی برابر با جهش های تکنولوژیکی است. این معادله در کشورهای غیر مدرن به صورت مدرنی سازی برابر با غرب زدگی و این دو برابر با واردات تکنولوژی خود را عیان کرده است. تجربه نشان داده است که این امر به نابودی تمدن های قدرتمند و ارزش های ماندگار کشورهای غیر مدرن منجر می شود.
واردات تکنولوژی در جوامع رو به پیشرفت به این دلیل مساله ساز است که این واردات ورود فرهنگ مصرف و کاربرد آنها را به دنبال دارد به گونه ای که نمی توان از اتومبیل استفاده کرد و همچنان در بافت های ارگانیک زیست.
خصیصه دیگر جوامع مدرن و معماری مدرن، شناخت، تثلیث آن یعنی، تکنولوژی، تولید و مصرف است.
در این دیدگاه انسان تنها تولیدکننده و مصرف کننده است، اما این تثلیث در جوامع غیر مدرن و به ویژه جوامع شرقی به شکل دیگری نمایان است.
تفاوت بزرگی است میان ساختن یک آپارتمان و برج مسکونی به جهت تبدیل به عنصری اقتصادی و عشقی که پدرانمان نسبت به خانه های نیمه مخروبه بافت قدیم داشته اند. در جوامع غیر مدرن، آجرها قسمتی از وجود معمار است که به وسیله ملات عشق به یکدیگر متصل می شده اما در جوامع مدرن یا شبه مدرن مانند کشورهای جوامع سوم، آجر قطعه ای از خاک است که قیمت آن مشخص بوده و باید در استفاده از آن صرفه جویی کرد. براساس تقسیم بندی جوامع مدرن به دو قسمت «سنت و مدرن» یا «شرق و غرب» است و چنانچه این تقسیم بندی مشخص می کند هر جامعه یا شرقی و سنتی است، یا غربی و مدرن.
این الگو، الگویی است که آرام آرام در جهان گسترش می یابد و در این دیدگاه جامعه سنتی محکوم با نابودی و انهدام است. این مساله در جوامع غیر مدرن ابعاد مختلفی یافته و در جامعه سنتی ایران، هند، مصر و سایر کشورهای مشابه با کشورهای مدرن بسیار متفاوت است. مدرنیسم و معماری مدرن دارای تفاوت های اساسی هستند که به بخشی از این تفاوت ها اشاره می شود.
تفکر مدرن به عنوان یک جهان بینی و ایدئولوژی مطرح می شود، در حالی که معماری مدرن سبک معماری است که سده قبل اروپا و آمریکا را شکل داده است. از سوی دیگر معماری مدرن مربوط به زمان و مکان کاملا مشخصی است، در حالی که جهان بینی مدرن فاقد مکان و زمان است.
به رغم این دو مبحث که انفصال سبک و ایدئولوژی مدرن را ملزم می کند، به طور کلی شناسنامه معماری هیچ تفاوتی با تفکر مدرن نداشته و هر دو زاییده خلف گونه ای از زیست بشری هستند.
با توجه به شناخت حاصل شده از معماری مدرن اروپا، اکنون می توان پیامدهای این شیوه معماری را در جهان سوم و ایران بررسی کرد چرا که معماری دور مدرن در ایران، نه برگرفته از شناسنامه معماری مدرن، بلکه منطبق بر جامعه شبه مدرن است.
در جهت تشخیص خصایص معماری مدرن ایرانی، باید نقطه اشتراک معماری مدرن و جامعه مدرن را بررسی کرد. چرا که این خصوصیات به صورت ترکیبی معماری التقاطی معاصر را رقم می زند.
به طور کلی تفکرات و زیربنای فکری معماری معاصر ایران عبارتند از:
_ تاریخ پیدایش اواخر دوره قاجار است و انتقال سریع تفکرات و ایده ها از خصایص جامعه مدرن است. چرا که جامعه مدرن بر مبنای سرعت انتقال اطلاعات پایه گذاری شده و این تبادل اطلاعات در نهایت موجب تعادل فرهنگ و الگوی معماری می شود.
_ تهران به عنوان پایتخت ایران و نقطه اتصال ایران و اروپا، مسئولیت پیچیده بسط این معماری را به عهده داشته است.
_ خاستگاه ها: خاستگاه های معماری مدرن ایران انتقال فرهنگ فریبنده غرب به جامعه درون گرای ایرانی بود. در این راستا حصار شهرها، تخریب شد و بافت های اورگانیک آنها به اشکال هندسی تحول یافت. در این دوره فرمول های غربی با امکانات ایرانی ساخته و اجرا می شد و در این مرحله معماری به عنوان ابزار فرهنگی عمل می کرد.
در عین حال دومین خواستگاه این دوره، بهره گیری اقتصادی در معماری است. شاید بتوان دوران میانه معماری مدرن ایران را نخستین زمانی دانست که معماری به عنوان کالای اقتصادی معرفی می شود. چرا که با تکیه بر اصول معماری مدرن یعنی حذف تزیینات، معماری نه یک ابزار برای انعکاس فرهنگ، بلکه کالایی اقتصادی شد و این دستاورد چنان نمودار شد که معماری مدرن ایران به سبکی اقتصادی با نام بساز و بفروش تغییر رویه داد.
_ روش پست رفت: استفاده از تکنولوژی وارداتی در ترکیب با اقلیم و تکنولوژی سنتی، روش های مختلف اجرا را در ایران رقم زد که با تعمیرات محدودی در حال حاضر نیز استفاده می شود.
_ مقیاس عمل: حرکت معماری از اروپا به تهران و از تهران به مراکز استان ها و شهرهای اصلی بوده است.
_ نتیجه عمل: انفصال معماری سنتی ایران و حرکت از شیوه اصفهانی به شیوه تهرانی و همه گیر شدن، معماری مدرن ایرانی به صورت قالب و کلیشه در تمام نقاط کشور بود. نبود مبانی فکری و تئوریک در معماری، تبدیل معمار به ساختمان ساز و نقشه کش، تفاسیر مختلف از دیدگاه مدرن در معماری و نامشخص بودن آینده معماری، مهم ترین پیامدهای معماری جامعه شبه مدرنیسم است.
در هر حال زمانی که جوامع مدرن و فرامدرن، زیر بمباران اطلاعاتی قرار دارند و دوره پیدایش تا افول یک سبک به یک دهه می رسد، معماری ایران نه به عنوان سبک پیشگام که به عنوان یک قصد جلوه می کند.
به علت عدم تطابق فرهنگ و اختلاف زمانی در ارسال پیام های معماری از غرب به ایران،حالت پویایی و پیشرو بودن هنر معماری زیر پرده اقتصاد محو شده است و با توجه به همه این مسایل شناخت مفهومی از موقعیت اجتماعی معاصر لازم است تا بتوان معماری و کالبد آن را درک کرد و این مهم انجام نمی پذیرد مگر با درک کافی و جامع از تحولات جهانی.
از معماری رحم تا گور , انسان پیوسته خود را در فضا ها می یابد , اما کمتر فضائی را می یابد , که از شان بالقوه انسانی نشات گرفته باشد.پس از انقلاب صنعتی معماری در شکل کلی و شهری جلوهخود را از دست داد ; معماری شکل سطحی و غیر کالبدی به خود گرفت و روح بلند فضاهایداخلی به حس غریبی بدل شد.که حتی نیاز های اولیه برای انجام فعالیت های روزمره رانیز بر آورده نمی ساخت.بی گمان معماری داخلی , ماهیت خود را از ارتباط با درون انسان به دست می آورد.از این رو , با روحیه انسان رابطه مستقیمی دارد و توان تاثیرات عمیق تری را نیز میتواند دارا باشد.پس امروزه باید با نگاهی تازه تر بهاطراف نگریست انسان فقط یک وجود فیزیکی ساده که به جا و مکان نیاز داشته باشد نیست , بلکه پاسخهای احساسی وی نیز از اهمیت فراوانی برخوردارند.همچنانکه که دانش انساننسبت به خود و محیط اطرافش گسترش می یابد , حوزه دید او از زندگی و امکانات آن نیزوسیع تر میگردد و به دنبال ایجاد نظم در دنیای اطراف خود میگردد و آنگونه نظمی , منظور و مطلوب خواهد بود که بتواند بیشترین سازگاری را با طبع و روح انسان برقرارکند.اگر مدل و یا طرحی در یک دوره مورد توجه قرار گیرد به این دلیل است که براساس نیازهای زمان خود طراحی شده است از این رو طرحهای دکوراسیون و الگو های آنهمواره با تغییراتی کلی و جزئی هموار هستند باید به گونه ای طراحی شود که منطبق باخواسته های درونی انسان باشد , هدف اصلی از انجام دکوراسیون , بالا بردن زیبا سازیفیزیکی و هماهنگی آن با احساسات درونی انسان میباشد که جز با تاکید بر روابطی چونعاملیت و عملکرد با فرم و... و همچنین به وسیله عناصر متعلقه و مرتبطی چون رنگ , بافت و.... میسر و مقدور نمی باشد طراحی داخلی در ايجاد فضايي مطلوب و دلنشين براي افراد جامعه نقش موثردارد.محيط مناسب يعني فضايي كه بشر در آن بتواند فارغ از فشارهاي ناخواستهرواني رشد كرده و شكوفا شود و اين از خواسته هاي عقلاني و منطقي هر جامعهاست.بنابراین , هدف طراحی داخلی بهبود عملکرد فیزیکی و روانی و دست یابی به اصولزیبا شناسی فضای داخلی است.در این میان , اصولی که در طراحی با هدف ایجاد فضائیمعمارانه در نظر گرفته می شود , در۹عنوان زیر تقسیم بندی می شوند:
۱. فرم:بافت و فرم مهمترین نقش را در آذین و دکوراسیونبر عهده دارند آنها زیبائی و عملکرد را به برنامه خود می افزایند.انتخاب بافت و فرماز سبک معماری و محدودیتهای محیطی و همچنین اولویتهای شخصی متاثر خواهد شد.بدون شکگزینه های امکانپذیر زیادی وجود دارد که وظیفه تعیین فرم را دارند اگر به نقش اینقواعد توجه کنیم آنگاه میتوانیم انتخابی آگاهانه و هوشمندانه داشته باشیم و بدینگونه خطا های بصری را میتوان شناسائی کرد.فرم ها می توانند در نگاه ما به تناسب اثربگذارند. ۲.رنگ :یکی از ملاحظات روانشناختی رنگ که در کاربرد هنری رنگ اهمیت دارد ،بررسی تأثیر متقابل رنگ ها است . جلوه یا اثر هر رنگ در جوار رنگ دیگر تغییر می کندهر رنگ نسبت به دیگری میزان تیرگی یا روشنی ذاتی اش را می نمایاند . معکوس کردن اینترتیب طبیعی ، ناسازگاری رنگی به بار می آورد. رنگ های سرد ، مختصر کاهش در دمایبدن نگرنده ایجاد می کنند و رنگ های گرم باعث مختصر افزایش دمای بدن می شوند . بهلحاظ بصری ، رنگ گرم پیش می آید و رنگ سرد پس می نشیند.رنگهای درخشان به تنهاییجذاب هستند اما اگر در یک الگو یا ردیفی منظم قرارگیرند از نظر بصری تاثیر بیشتریخواهند داشت. این نوع آرایش یک ساختار ساده را بر این رنگها حاکم میکند و در نتیجهیک مفهوم و یا نوعی نظم را، ورای حضور محض رنگها، منتقل خواهد کرد.همچنین رنگهامیتوانند به نگاه ما نسبت به بافت ها تاثیر بگذارند.بافت هائی با کنتراست بالا یکاحساس فعال و پر انرژی ایجاد می کنند و رنگها را برای ایجاد محیطی آرام محصورمیکنند
۳.بافت:کلیه مواد و اجسام دارای نوعی بافت داخلی و ساختمانی هستند.بافت راتوسط دو حس لامسه و بینایی میتوان تشخیص داد .در کارهای هنری بافت های ملموس و بصریممکن است با هم تلفیق شوند و یا از یکدیگر متمایز گردند.نیاز به بافت در محیط اطرافاحتیاجی برای انسان است.طبیعت , مملو از اثرات بافتی زیبا است.اماکن پر بافت موجبفشار ذهنی و آشفتگی خاطر میگردند و متقابلآ محیط های یکنواخت اثرات بدی و کسالتباری بر انسان باقی می گذارند.بکارگیری طبیعی مواد , لذت بصری بیشتری دارد.پاره ایبافت ها , ظریف و زیبا و برخی دیگر خشن و ناهنجار بنظر میرسند.تضاد , بر میزان زبرییا ظریف , به نظر آمدن یک بافت , اثر می گذارد.بافتی که در برابر یک پس زمینه صافدیده میشود , شفاف تر از هنگامی است که در مجاورت بافتی مشابه قرار داده می شود ; کما اینکه هنگام دیده شدن در برابر یک پس زمینه زبر تر , نرم تر و با مقیاسی کوچکتربه نظر خواهد رسید
۴.نور :نور اصلی ترین عامل پویایی یک فضایداخلی است.بدون نور , فرم , رنگ , یا بافت قابل دیدنی وجود نخواهد داشت.و نههیچگونه حصار مریی جهت فضای داخلی.بنابراین , نخستین عملکرد طراحی نور , روشن کردنفرم ها و فضای یک محیط داخلی و نیز اجازه به کاربردهای فضا است تا فعالیت ها ووظایف خود را با سرعت , دقت و راحتی در خود انجام دهند.نور بر ادراک ما از بافتتاثیر میگذارد و در عوض خود هم توسط بافتی که آن را روشن می کند , تحت تاثیر قرارمی گیرد.نور مستقیم که روی سطحی با بافت فیزیکی می تابد , بافت دیداری آن را افزایشمیدهد ; در حالی که نور پراکنده , بافت فیزیکی را تشدید کرده و حتمآ می تواندساختار سه بعدی آن را مبهم نماید. از آنجا که چشمان ما همواره در جستجوی درخشنده ترین اشیاء و پرتحرکترینتضادهای سایه و روشن در میدان دیدشان می باشد , این هماهنگی در طراحی نورپردازیمتمرکز سطح کار , اهمیت ویژه ای مییابد ۵.بازشوها:بازشوها , سطوح را از نظر بصری مجزا می کنند و آنها را به طور انفرادیتفکیک مینمایند.هر چه بر اندازه و تعداد این بازشوها افزوده شود , بسته بودن فضاکمتر احساس می گردد , فضا بازتر می شود و شروع با ادغام با فضای مجاور می کند.تاکیدبصری بیشتر روی سطوح محصور کننده است تا حجم تعریف شده توسط این سطوح.و از آنجا کهشدت تابش نور خورشید برای ما تقریبآ و جهت آن قابل پیش بینی می باشد , چگونگی تاثیرآن بر وجوه , فرم ها و فضا های یک اتاق از نظر بصری به وسیله اندازه , محل قرارگیری , و جهت پنجره ها و نور گیری آن اطاق تعیین میشود.برای تعیین نوع نور طبیعی ایکه یک اتاق میگیرد و جهت پنجره یا نورگیر میتواند مهمتر از اندازه آنباشد ۶.خط دید در فضا :آسمان در روز توسط خط افق از زمین جدا می گردد.در شب اشکال سماوی وستارگان وجه تمایز آسمان از زمین هستند.فضای داخلی نیز توسط دیوار ها و سقف شکلگرفته , از فضای بیرون مجزا می شود.فضا و شکل دو عنصر جدا ناشدنی اند , زیرا تماماشکال در فضا تحقق می یابند و در همان حال فضا را اشکال , شکل می دهند.در معماری , تفاوت های ناگهانی شکل ها در جهات بالا و پایین و یا در عرض و طول , فضایی پر هیاهوو فعال بوجود می آورند.به وسیله دکور و مبلمانی که بر ارتفاع خاصی تاکید ندارند وبا تعادل و نظم و وحدتی بدیع در میان کف و سقف می توان تحرک بیشتری در فضا ایجادکرد و از کسالت فضائی کاست. اشکال اگر بزرگ و منظم و یکسان باشند فشار قابل توجهی به وجود می آورند , اگر کوچک و نا منظم باشندممکن است قدرت خود را با دفع شدن نیروهای شیی بلند ترازدست بدهند.بهمین سبب مقیاس و تناسب در رابطه با مبلمان از اهمیت ویژه ای برخورداراست ۷.مبلمان:از این رو با مبلمان و رنگیمتناسب خواهیم توانست ترکیب بندی با ثبات داشته باشیم. هر ترکیب بندی را میتوانکارآمد دانست به شرط این که عناصر صحنه به طور موثر با بینندگان مورد نظر آن،ارتباط برقرار کند. در اغلب موارد، نکته اساسی در شناسایی عناصر کلیدی صحنه نهفتهاست تا با نظم مبلمان و میزان نور ، آنها را از دل سایر عناصر تصویری متفرقه، بیرونبکشید. همین اشیاء مزاحم، صحنه ها را مخدوش میکنند و همچنین،بهتر است به جای تمرکززیاد روی جزییات خیلی خاص، تنها روی ساختار کلی صحنه تمرکز کنید. چرا که تاثیر آنهادر مقابل ترکیب بندی عمومی، بسیار سطحی است.منظور از مبلمان کارآمد مبلمانی است کهنه تنها فضا را تزئین کرده و آن را از لحاظ زیباشناختی میاراید , بلکه دارای کاراییو عمکرد مناسب و متناسب باشد.این عناصر می توانند از لحاظ دیداری برای چشمان ما لذتبخش , برای قوه لامسه ما جالب و یا محرکی برای ذهنباشد
۸.عملکرد فضائی و محدودیت ها:عنصری که درشروع باید مدنظر قرار گیرد عملکرد و نحوه استفاده از فضای داخلی است.یک چهار دیواریمیتواند به عنوان اطاق خواب "نشیمن " اطاق بچه " آشپزخانه" یا دفتر کار شخص معینبرای فعالیت مشخص قرار گیرد ضروری است با استفاده از عواملی چون نورپردازی و چیدنمبلمان تقسیم گردد تا عملکرد هر یک دقیقآ مشخص گردد.شکل و نظم اثاثیه می تواندهمچون دیوارها در یک فضای بزرگ ایجاد نوعی محصوریت کرده و الگو های خاصی را بهنمایش بگذارد.حتی یک عنصر تنها قادر است از طریق فرم , اندازه و شکل خود , فضای راتحت الشعاع قرار داده و حوزه فضایی را نظم بخشد.همچنین نور و الگو های تاریک و روشنآن باعث می شود تا قسمتی از فضا جلب نظر کرده و در عوض از اهمیت سایر قسمت ها کاستهشود و در نتیجه , فضا از این طریق تقسیم بندی می شود.بنابراین با افزایش عناصر یکطرح , روابط فضایی نیز تنوع می یابند.این عناصر , درون مجموعه ها و دسته هایی قرارمیگیرند که هر کدام نه تنها فضا را اشغال میکنند بلکه بیانگر یا مشخص کننده فرمفضایی نیز هستند. در نهایت شکل گیری فضا به نحوه ی استفاده ما از آن فضا بستگی قاطعدارد.ماهیت فعالیت های ما و نحوه انجام آنها بر طرح , نظم و سازمان دهی فضای داخلیتاثیرمیگذارد
۹.مقیاس در فضا :به سایز و مقیاس در فضا توجه نمائید.امکانات و حسفضائی بزرگ در فضائی کوچک به ما احساس عظمت میدهد.مقیاس انسانی , به حس بزرگی اطلاقمیشود که یک شی به ما میدهد.اگر ابعاد یک فضای داخلی یا اندازه ی عناصر داخل آن برایما حس کوچکی القاء کنند , می توانیم بگوییم آنها فاقد مقیاس انسانی هستند.از طرفدیگر , در صورتی که عناصر یک فضا از طریق نیازهای ابعادی مربوط به دسترسی و فواصلایمن یا حرکت , تناسب راحتی را برای ما فراهم کرده یا به نظر کوتاه نیایند , میتوانیم بگوییم دارای مقیاس انسانیاست
هر فضای داخلی اعم از محل کار، تفریح یا سکونت، قابلیت زیبا شدنرا دارد؛ تنها بایست چگونه از اصول و عوامل سازمان بندی صحیح بعلاوه کمی ذوق وسلیقه استفاده کرد تا شرایط مناسب و دلخواه پدید آید. شروع کار در فضاسازی و تزئینباید عاری از جنبه های ذهنی و خیال پردازی غیر واقعی باشد. برخورد اول با مسالهلازم است با در نظر گرفتن عینیات و امکانات صورت پذیرد. ساختن خانهای در رویا آساناما در عمل سخت و دشوار است!
هدف از این مقدمه نفی اهمیت و نقش تخیل نیست بلکهمنظور ارائه طریقتی است که تخیل نیز مانند سایر عوامل، تحت نظمی منطقی درآید و شکلعنصری سازنده به خود گیرد. به خاطر عوامل متعددی که در شکلگیری یک طرح موقت دخالتداردند اجرای کار نیازمند برنامهای دقیق و منظم است. پیشرفت قدم به قدم و حساب شدهاز اتلاف دقت و هزینه می کاهد و در نتیجه حاصل کار را پر ثمر میسازد، لذا در طرحاجرائی عواملی چند لازم است مورد نظر قرار گیرد.
عملکرد اولین عنصریکه در شروع باید مدنظر قرار گیرد عملکرد و نحوه استفاده از فضای داخلی است. یک چهاردیواری میتواند به عنوان اطاق خواب، نشیمن، اطاق بچه، آشپزخانه، سالن ورزش،فروشگاه یا اداره شخص معین برای فعالیت مشخص قرار گیرد.... ضروری است با استفاده ازعواملی چون نورپردازی و چیدن مبلمان تقسیم گردد تا عملکرد هر یک دقیقآ مشخصگردد.
افراد نیازهای یک خانواده پر جمعیت با حتیاجات فردی مجرد یکساننیست. وجود اطفال خردسال قهرآ نوع خاصی تزئین را دیکته میکند خصوصیات روانی افرادخانواده و زمانی را که با هم یا جدا از هم در منزل صرف میکنند نیز از عماملی مهم درارایش خانه بشمار میرود لذا منظور داشتن سلیقه کلیه اعضای خانواده ضروریاست.
آسایشدر نظر گرفتن آسایش ساکنان خانه بیش از زیبائی در دکوراسیون واجداهمیت است. اطاق زیبا اما غیر قابل استفاده تدریجا به جایگاه ارواح بدل میگردد! محلکار زندگی یا استراحت چنانچه شرایط مناسب و راحتی فراهم ننماید دارای فضای سنگین وکسالت بار شده افراد را از خود گریزان خواهد نمود نقش عمده معماری و تزئین داخلی درحقییقت ایجاد محیطی مناسب برای زیستن و فعالیت های انسانی است.
ویژگیها منظره اطاق، میزان نور طبیعی و خصوصیاتمعماری ساختمان از دیگر عواملی هستند که قبل از شروع تزئین باید مدنظر قرارگیرند.این عوامل اجزا ثابتی را تشکیل میدهد که تغییر آنها و پس از اتمام کار دیگرانامکان پذیر نیست لذا ترکیب بندی را طوری باید انجام داد که از جنبههای مثبت اینویژگیها حداکثر بهره بردهشود.
نقشه
انجام کار چه در ساختمانی نو وچه تغییر دکور یک ساختمان کهنه باشد باید با در نظر گرفتن شکل فضا و پیاده کردننقشه آن صورت گیرد. کشیدن نقشه یکی از ضروری ترین اقدامات است. جابجائی مبلمان یاتغییر رنگ بر روی نقشه امری ساده و بدون فرج است اما ارتکاب هر اشتباه پس از اتمامکار به قیمت صرف هزینه اضافی و دوباره کاری است .نقشه نه تنها فضای قابل استفاده راپیشاپیش نمایش میدهد بلکه به کمک ان میتوان تعداد و اندازه اثاثه مورد نیاز را نیزمشخص کرد.
نور ضمن کشیدن نقشه مناطقی که از آنجا نور طبیعی به داخلتابیده میشود و نواحی تاریک، همچنین تعداد چراغهای سقفی و آباژور با تعیین محل دقیقآنها لازم است مشخص گردند محاسبه رو شنائی عمومی و نقاطی که احتیاج به نور بیشتریبرای مطالعه یا کار دارند واجد اهمیت خاصی است.
سطوحسطوح اصلی اتاق شامل سقفو کف ودیوار ها است؛ پردهها روکش مبل و صندلی، سطح درها و پنجره ها نیز سطوحکوچکتر را تشکیل می دهند. رنگ، نقش، بافت در بزرگ یا کوچک جلوه دادن اتاق موثر استنقوش درهم و رنگهای تند بر سطوح مذکور قدرت جلب توجه بیشتری داشته و فضا را شلوغ وکوچک خواهند کرد.
از تاریخ صدر اسلام و از زمانی که اولین مسجد به دست پیامبر اکرم (ص) ، بنا شد تا کنون مساجد بسیاری در کشور ها و نواحی مسلمان دنیا ساخته شده است. اما اولین مساجد ساخته شده از آن زمان تا به حال قدمت خود را حفظ کرده و به واسطه جای دادن تاریخ پر فراز ونشیب دوران صدر اسلام در قلب خود قداستی دو چندان یافته اند.
به گزارش سایت تکناز ، مساجدی که در این گزارش با آن ها آشنا خواهید شد، به جهت باقی ماندن بنا مورد بازسازی
های متعددی واقع شده اند. با آن ها به ترتیب ساخت و قدمتشان آشنا می شویم.
1. مسجد قبا، عربستان سعودی
سال ساخت اولیه بنا: 662 هجری قمری
«معماری معاصر ایران» تالیف امیر بانیمسعود توسط نشر هنر معماری قرن منتشر شد. این کتاب به بررسی تطبیقی تحولات و جنبشهای معماری معاصر غرب و معماری ایران اختصاص دارد.
به گزارش ایبنا، محور اصلی بحث این کتاب نحوه مواجهه ایرانیان با عالم جدید و تاثیر آن در معماری ایران از دوره قاجار تا سه دهه بعد از انقلاب اسلامی است.
کتاب شامل هفده فصل است و مباحث مطرح شده در این فصلها به پنج شاخه کلی شامل آشنایی ایرانیان با مباحث غربی در دوره قاجار، شامل شکلگیری مدرنیته ایرانی در بستر اجتماعی و فرهنگی، معماری دوره قاجار، معماری دوره پهلوی اول، معماری دوره پهلوی دوم و معماری بعد از انقلاب اسلامی تقسیم میشوند.
در فصل اول تحول اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران در دوره قاجار مورد بررسی قرار گرفته است که در واقع مقدمهای بر تحولات معماری این دوره است. فصلهای دوم، سوم و چهارم به مجراهای آشنایی ایرانیان با فرنگ اختصاص یافته و تاثیر اندیشههای غرب در محیطهای علمی و بستر اجتماعی از دید سفرنامهنویسان و روشنفکران ایرانی را بررسی کرده است.
فصل پنجم این کتاب به مهمترین ساختمانهای دوره قاجار، که همسو با سنتهای ایرانی و عناصر وارداتی غرب طراحی شدهاند، تنها در دو شهر تبریز و تهران که اهمیت بیشتری در این دوران داشتهاند، میپردازد.
فصل ششم کارنامه حرفهای اولین تحصیلکرده آکادمیک ایران، میرزا مهدی خانشقاقی(ممتحن الدوله) را مورد بررسی قرار میدهد و در فصلهای هفتم و هشتم تحولات معماری ایران در زمان رضاشاه، از مجرای کارهای معماران خارجی و تحصیلکردگان ایرانی که مولف آنها را نسل اول معماران معاصر نامیده، بیان شده است.
فصلهای نهم، دهم و یازدهم نیز به بستر اجتماعی و معماری دوره پهلوی دوم، معماران تاثیرگذار این دوره که با عنوان پیشگامان نسل دوم نامگذاری شدهاند و شکلگیری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران اختصاص یافته است.
فصلهای دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم معماری بعد از انقلاب را از منظر فعالیتهای معماران متاخر نسل دوم و برخی از معماران نسل سوم، بررسی میکنند. فصلهای پانزدهم، شانزدهم و هفدهم نیز بهترتیب به بناهای ساخته شده در حیطه بناهای عمومی، ساختمانهای بلندمرتبه و ابنیه مقدس اختصاص دارد.
در این کتاب از آنجایی که معماری معاصر از زاویه تاریخ اندیشه مورد بررسی قرار میگیرد، از شرح وقایع و حوادث تاریخی متعدد خودداری شده و فقط به برخی از جریانهای مهم اجتماعی، که از جهت طرح اندیشههای جدید اهمیت بهسزایی دارد، پرداخته شده است.
علاوه بر هفده فصل ذکر شده، این کتاب شامل بخشهای «یادداشت مولف»، «موخره»، «منابع و مراجع»، «ماخذ تصاویر»، «نمایه» و «مقدمه انگلیسی» است.
در بخشی از «موخره» کتاب در رابطه با مدرنیته ایرانی میخوانیم: «یکی از سرفصلهای مهم آشنایی روشنفکران ایرانی با مباحث غربی، شکلگیری «مدرنیته ایرانیشده»، و یا به تعبیری، «مدرنیته ایرانی» است. مدرنیته ایرانی مفهومی است که در دو دهه اخیر از طرف روشنفکران و منتقدان حوزه فرهنگ و اجتماع برای فهم واقعیت عینی متاثر از مدرنیته غربی در ایران مورد استفاده قرار گرفته، اما کمتر در میان مدعیان این مفهوم تلاشی در تعریف و بیان مشخصات این مقوله صورت پذیرفته است.»
از نکات مهم و مورد توجه چاپ این کتاب این است که برای نخستین بار کتابی در این ابعاد و با پرداخت اختصاصی به مباحث معماری معاصر در ایران و بررسی تحولات آن در دورانی خاص، به تالیف یک معمار ایرانی میرسد.
همچنین تصاویر موجود در کتاب، اعم از نقشهها، عکسهای بناهای معاصر و عکسهایی از ماکت بناهای ساخته نشده، در کنار مطالبی که بهتناسب در بخشهای مختلف کتاب گنجانده شده است، به دانشجویان و پژوهشگران عرصه معماری این امکان را میدهد که با دقت بیشتر و با صرف زمان کمتر به مطالعه جامع معماری معاصر در ایران بپردازند.
کتاب «معماری معاصر ایران» تالیف امیر بانیمسعود در بهار 88 توسط انتشارات هنر معماری قرن در قطع رحلی، در 536 صفحه گلاسه، به صورت مصور و نیمه رنگی با صحافی نفیس در شمارگان 2000 نسخه چاپ و با قیمت 34000 تومان در بازار نشر عرضه شده است.
معماری معاصر ایران، دورهای از معماری ایرانی است که از سال ۱۳۰۰ خورشیدی تا به امروز ادامه دارد.
بخشبندی و دورهها
معماری معاصر ایران به ۵ دورهٔ گوناگون تقسیم میشود:
* دورهٔ نخست: از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰
* دورهٔ دوم: از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰
* دورهٔ سوم: از سال ۱۳۴۰ تا ابتدای انقلاب ۱۳۵۷
* دورهٔ چهارم: از آغاز انقلاب ۱۳۵۷ تا جنگ ایران و عراق
* دورهٔ پنجم: از پایان جنگ ایران و عراق تا امروز
البته این دورهبندی بر اوضاع سیاسی و این باور استوار است که معماری و شهرسازی در ایران تأثیرپذیری شدیدی از شرایط سیاسی ایران داشتهاست.
موضوعی که باید به آن توجه کرد رابطهٔ دو مفهوم معماری و شهرسازی است. تولید فضا در معماری تولیدی فردی است که باید به تولید اجتماعی و جمعی تبدیل شود که شهرسازی یکی از نمودهای این تولید جمعی است. در معماری سدهٔ اخیر در ایران، رابطهای منطقی میان شکل فردی و تولید جمعی دیده نمیشود. اگرچه معماری معاصر ایران در شکل فردی و خلاقیتهای هنری بسیار ستودنی بودهاست ولی هرگز نتوانست از شکل فردی به شکل جمعی تبدیل شود. بنابراین آنچه را که بیشتر به عنوان نقاط برجستهٔ معماری معاصر ایران از ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ عنوان میکنند عموما دارای همین ویژگی یا همین کمبود نیز بودهاند و موفقیت در آنها بیشتر از دیدگاه زیباییشناختی محض بیان شدهاست تا از دیدگاه جامعهشناختی و انسانشناختی. دورهٔ ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰ در معماری ایران به جهت کیفیت آثار تفاوت بسیاری با دورهٔ ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷ که درآمدهای نفتی ایران در دوران سلطنت محمدرضا شاه پهلویافزایش یافته است. نکته دیگر حمایت حاکمیت از همین نمونههای خلاقیت فردی میباشد که به علت گرایشات مدرنیستی در دوران پهلوی و توجه به سمبلهای بصری فرهنگ شاهد اتفاقات مثبتی در آثار معماری و خصوصا معماری ساختمانهای دولتی هستیم.
بیست پروژه نسل اینده ـ یو تانگ لیو، خانه کالیگرافیک؛ پوشی از تاریخ و منظر بیست پروژه برای نسل اینده شامل بیست پروژه طراحی شده توسط بیست معمار از سراسر دنیاست که در تایوان به اجرا در خواهند امد، پروژه هایی شبیه به این و لیوینگ ارکیتکچر همگی از اسلاف خلف کیس استادی هاوسس های امریکا می باشند، اتووود که پیش از این در
http://www.etoood.com/NewsShow.aspx?nw=493
و
http://etoood.com/NewsShow.aspx?nw=434
و
http://etoood.com/NewsShow.aspx?nw=513
به معرفی چندتایی از این پروژه پرداخته در این خبر نیز به معرفی اثری دیگر از این مجموعه؛ خانه کالیگرافیک می پردازد بیست پروژه ی نسل بعد که در بینال ونیز بدان پرداخته شد نمایشگاهی از 20 پروژه معماری معاصر بود، پروژهای از تایوان و تاییپه، نمایشگاه همینطور شامل نمایشگاهی از معماری بومی تایوان نیز بود. این ها را یو تانگ مدیر نمایشگاه می گوید او همچنین پروژه ی خانه ی نقش و نگار را نیز به نمایشگاه ارائه کرده است ان چه در مورد خانه ی نقش و نگاری شده می توان گفت انکه به هنر باستانی شباهت بسیار دارد و فرم ها و خطها به گونه ای بسیار وسواسانه نشانگر وجود خطها و نقش و نگار ها به عنوان پایه و نقطه ی اولیه ی طرح است. برای لیو تاریخچه ی معماری بشر به نوعی تاریخ پیشرفت و تکامل فرم و فضا، تفکر بازنمود یافته در خطوط، پلان ها و حجم هاست. خط های خانه تبعیتی است از امتداد کوه های پوشیده از برف که بر فراز خط ساحلی فو لو حرکت کرده و با خطوط محاط کننده سایت نیز ترکیب شده و نهایتا در دل طبیعت فرو می رود نمای پشتی ان همانند یک تابلوی نقاشی چینی که در قامت سازه ظاهر شده است
در افتتاحيه ماه اكتبر،موزه اي به نام موزه رسانه ديجيتال adobe،افتتاح گرديد.كه حوزه فعاليت اين موزه مجازي اختصاص به محصولات ديجيتال وتاريخچه اثرگذاري فرهنگ رسانه اي ديجيتال بر جامعه دارد. اين موزه داراي يك ساختمان مجازي در دنياي وب مي باشد كه توسط طراح ايتاليايي filippo innocent طراحي شده است.اين موزه قادر به ارائه اطلاعات بدون محدوديت زماني مي باشد. وشامل عكس، محصولات و سيستم هاي ارتباطي جهت انتشار اطلاعات بوده و در24 ساعت شبانه روز و365 روز در سال آماده ارائه خدمات به بازديد كنندگان است.
بازم تو ادامه مزلب عکس هست زیاد بود و بزرگ گذاشتم اونجا موفق باشید
در زمانى نه چندان دور در تمام شهرها اغلب ساختمان ها با خشت خام، گچ و کاهگل بنا شده بود. این مصالح به طرز شگفتى با زندگى ایرانى تناسب داشته و شگفتى هایى را در خود دارد. کاهگل در قالب تناسبات دلپذیر ترکیب با کاشى، چوب و یا سنگ و مصالحى مشابه ترکیب شده و معماران ایرانى از آن ها براى تزیین ساختمان ها کمک گرفته اند.
در مجموع شهر ایرانى براى مردم این سرزمین با خصوصیاتی معین و با یک معمارى موزون، اصیل و تناسبات زیبا بنا شده است.
با بهره گیرى از این مصالح و بر روى فلات ایران، در چشم انداز شهرها، بام هاى کاهگلى میان آدمیان و حرارت خورشید حفاظ مى شده اند. بدین ترتیب بادگیرها شهر را تهویه کرده، نورگیرها به تالارها و هشتى ها سایه ی روشن ملایمى مى داده اند و حیاط هاى گود که اطاق ها آن ها را دور مى زده اند با یک حوض سنگى و چند درخت در میان گرفته، به زندگى ایرانى لطافت مى بخشیده اند.
هم اکنون نیز حجم هاى کاهگلى، بام هاى گنبدى و بادگیرهاى سر به آسمان کشیده پوشش دالان ها و تیمچه هاى بازارى، حسینیه ها و بالاخره گنبد و مناره هاى مسجد جامع و مساجد دیگر و بقعه ها به چشم مى خورد.
با این وصف باید تاکید کرد که تاریخ شروع مصرف کاهگل را در تمدن ایران نمى توان دقیقا تعیین نمود لکن وجود آن در قدیم ترین آثار معمارى فلات دلیلى است بر این که این ماده با زندگى اقوام سرزمین ایران از ابتدا آمیخته شده و شناسایى و استفاده از آن طى قرون نسل به نسل رسیده است.
براى آسایش قوم ایرانى معماران، شهرها را با قشرى از کاهگل پوشانیدند و از میان این پوشش سبزى شاخه درختان از حیاط ها بیرون آمد.
رنگ دلنشین کاهگل نه تنها زیبایى فوق العاده اى به شهر ایرانى مى داده بلکه بر زندگى مردم روشنى و رنگ بخصوصى مى پاشیده است.
این خمیر در سرزمین ما به صورت یکى از مصالح اساسى در انواع معمارى مختلف بکار رفته و با دست آدمیان و با نیت خوش به روى همه شهرهاى ایرانى کشیده شده و زندگى در شرایط اقلیمى بهترى زیر حمایت آن ادامه مى یافت.
ترتیب ماده کاهگل از ابتدا تا امروز یکسان بوده و شامل دو ماه ساده است.
ماده اول کاه است که پس از دروی گندم و خشک شدن و کوبیدن و با کمک چهار شاخ به هوا پرتاب کردن با جزئى نسیم، از دانه هاى گندم جدا شده آرام بر روى زمین مى ریخت، سپس آن را جمع آورى نموده و براى مصرف هاى مختلفى انباشته مى کردند.
به این ترتیب در اغلب نقاط ایران کاه به آسانى و به ارزانى به دست مى آمد، الیاف آن گل را به هم کشیده و مسلح مى کند همانطور که آهن بتون را.
ماده دوم گل است که حتى المقدور براى ساختن از خاک رس استفاده مى شده، قبل از این که خاک را آب بدهند آن را با کاه به خوبى مخلوط کرده و به شکل تپه ی کوچکى در مى آوردند، میان آن را گود کرده و داخل آن به نرمى آب مى ریختند، خاک و کاه را با آب می انداختند تا در آب گل، زردى کاه نمودار شود، سپس خمیر را مالش می دادند و به تدریج کاهگل ساخته مى شد.
برای خواندن ادامه این مقاله زیبا به ادامه مطلب بروید :
با وجودى که ساختن این خمیر در نهایت سادگى انجام مى شد، معهذا چگونگى مخلوط و مقدار هر کدام از مواد امرى حساس می بود، چرا که با کمبود کاه ماده ی کاهگل ترک بر مى دارد و با کمبود مقدار خاک الیاف کاه مانع روانى آب باران مى شود.
کاهگلى که براى پوشش بام ها ساخته مى شده است کاه کمترى داشت و در عوض به خمیر آن خاک شنى، از شن چاه مى افزودند تا در مقابل باران به جاى کاه قشر کاهگل را تقویت نماید و برای کاهگلى که براى پوشش دیوار تهیه مى شد کاه بیشترى به مخلوط اضافه مى کردند تا متن کاهگل صاف تر شود و نیز ترک بر ندارد.
با به کار بردن خاک رس سرخ تر کاهگل رنگ سرخى به خود مى گرفت و متن آن براى گرفتن نقوشى از گچ آماده مى شد
قشر کاهگل عایق است، گرما و سرما از آن عبور نمى کند، باران از پوشش هاى گنبدى و سقف هاى طاقى آن نشست نمى کند، همهمه ی کوچه ها و بازارها در آن گم مى شود و لازم به توضیح نیست که گرد آمدن خواص این چند عایق در یک ماده به ندرت دیده شده است.
کاهگل ارزان بوده و در اغلب شهرهاى ایران به فراوانى یافت مى شده است. قیمت خروار آن ناچیز بوده و با این مقدار کاه سطوح بزرگى از اندود گل را مسلح مى کرده اند.
ضمن آن که کاهگل را همه کس مى توانسته بسازد و ماواى خود را با آن بپوشاند و حفظ کند.
اندود کاهگل آسان کشیده مى شده، آدمى با یکدست خمیر آن را بر مى دارد و بر روى سطح دلخواه پهن مى کند. در این مورد حتى بکار بردن ماله در کشیدن آن روى سطوح نشانى از امکانات صاحب خانه بوده است.
کاهگل مانند خمیر نرمى بر هر حجمى پوشانیده مى شد و در این مورد معماران حداکثر استفاده را نموده و توانسته اند براى شهر هاى ایرانى میراث ارزنده اى از حجم هاى جالب به جا گذارند.
گرچه کاهگل به سهولت و به ارزانى به دست مى آمد لکن به علت خواص فوق العاده اى که در بر دارد به صورت متن شهرهاى ایرانى درآمده و به بنایى قدم گذاشته است، به کلبه ی بى بضاعتان، به اعیان نشین ها، به کوره ها، به بازارها، به حمام ها، به تکیه ها و بالاخره به مسجدها، و همه ی این ساختمان هاى شهر با کوچه هایى که میان دیوارهاى کاهگلى مى دوید به هم مربوط مى شد.
معماران تیز هوش از گرمى رنگ کاهگل براى متن تزیینات دیوارى داخل بنا نیز استفاده کرده اند. دیوار حیاط هاى داخلى را از بهترین خمیر سرخ فام پوشانیده و بر آن با خطوط برجسته ی گچ نقش هاى هندسى انداخته اند و یا آن را به داخل هشتى هاى ورودى کشیده و بر آن نقش هاى تصویرى ساخته اند.
رنگ کاهگل نور شدید و گاه زننده ی آفتاب سرزمین ما را براى ساکنان آن مطبوع نموده و در گرم ترین فصل سال برگشت اشعه ی خورشید و حرارت آن را از روى بام ها و یا دیوارهاى کاهگلى به حداقل رسانیده است.
استقامت و دوام آن قابل ستایش است. تنها در مناطقى که باران هاى فصلى شدید ی می بارید، ناچار هر چند سال یکبار اندود تازه اى از کاهگل بر روى اندود سابق بام که قسمتى به هم فشرده مى شد قرار می دادند.
به این ترتیب تعمیر و تقویت آن امر ساده اى بوده و احتیاج به تخصص نداشت، این تعمیر براى پوشش دیوارها کمتر اتفاق مى افتاد، کاهگل سال ها بروى دیوارها مى ماند به طورى که اندود بناهاى رها شده ی قرون گذشته هنوز برجاست.
و اما امروز…. ایجاد ساختمان هاى عظیم فلزى و بتون آرمه ی تمدن دنیاى غرب مانند سالن هاى سینما، هتل ها، فرودگاه ها و غیره باعث هجوم تکنیک هاى مختلف ساختمانى غربى شده و طبعا مصالح معمارى قوم ما که با تجربه، زیبایى و شخصیت همراه بود به مصالح خشک و سرد تکنیک هاى ناآشنا تبدیل گردیده است. البته کاهگل هنوز در برخى از مناطق کشور در زمره ی مصالح مورد استفاده برخی ساکنین مملکت ماست و با دیدن ساختمان هاى غریب کلان شهر ها که هر کدام نمونه اى از فکر شلوغ دوره ما و نیز هجوم مصالح جدید است، شهر آرام کاهگلى زیباتر و درخشنده تر و عزیزتر جلوه مى کند.
یکی از ملاحظات روان شناختی رنگ که در کاربرد هنری رنگ اهمیت دارد، بررسی تاثیر متقابل رنگ هاست. جلوه یا اثر هر رنگ در کنار رنگ دیگر تغییر می کند. هر رنگ نسبت به دیگری میزان تیرگی یا روشنی ذاتی اش را می نمایاند.
معکوس کردن این ترتیب طبیعى، ناسازگارى رنگى به بار مى آورد. هررنگ داراى سه صفت یا سه بعد دیدارى مستقلا تغیرپذیر است: فام، درخشندگى و پرمایگى.
فام، صفتى از رنگ است که جایگاه آن را در سلسله ى رنگى (از قرمز تا بنفش) معادل با نور طول موج هاى مختلف در طیف مرئى، مشخص مى کند. قرمز، زرد و آبى را فام هاى اولیه مى نامند و چون مبناى سایر فام ها هستند، رنگ هاى اصلى نیز نام گرفته اند. فام هاى ثانویه عبارت اند از: نارنجى، سبز و بنفش که از اختلاط مقادیر مساوى از دو فام اولیه حاصل مى شوند. فام هاى ثالثه از اختلاط فام هاى اولیه و ثانویه به دست مى آیند: زرد- نارنجى (پرتقا لى)، نارنجى- قرمز، قرمز- بنفش (ا رغوا نى)، بنفش- آبى (لا جوردى)، آبى- سبز (فیروزه اى)، سبز- زرد (مغز پسته اى). دوازده فام نام برده را با ترتیبى معین در چرخه ى رنگ، نشان مى دهند.
در چرخه ى رنگ، فام هاى ثانویه و ثالثه اى که بین یک زوج فام اولیه جاى گرفته ا ند، دارای روابط خویشاوندى هستند و در کنار هم ساده ترین هماهنگى رنگى را پدید مى آورند. زمانى که این رنگها با رنگهاى خالص سفید و سیاه ترکیب شوند، تعداد بى شمارى از رنگها و سایه هاى مختلف را ایجاد مى کنند.
درخشندگى، دومین صفت رنگ است و درجه ى نسبى تیرگى و روشنى آن را مشخص مى کند. (غالبا نقاشان اصطلاح رنگ سایه را نیز در همین معنا به کار مى برند.) معمولا درخشندگى رنگ هاى فام دار را در مقایسه با رنگ هاى بى فام مى سنجند. در چرخه ى رنگ، زرد بیش ترین درخشندگى (معادل خاکسترى روشن نزدیک به سفید) و بنفش کم ترین درخشندگى (معادل خاکسترى تیره ى نزدیک به سیاه) را دارد.
پرمایگى (اشباع)، سومین صفت رنگ است و میزان خلوص فام آن را مشخص مى کند. (کاه واژه ى شدت را در این مورد به کار مى برند.) فام هاى چرخه ى رنگ صددرصد خالص اند ولى در طبیعت به ندرت مى توان فام خالصى را یافت. هم چنین، کم تر رنگیزه اى حد اشباع فام مربوطه در چرخه ى رنگ را دا را ست.
رنگ هاى درخشان به تنهایى جذاب هستند اما اکر در یک الگو یا ردیفى منظم قرارگیرند از نظر بصرى تاثیر بیش ترى خواهند داشت. این نوع آرایش یک ساختارساده را بر این رنگ ها حاکم مى کند و در نتیجه یک مفهوم یا نوعى نظم را (وراى حضور محض رنگ ها)، منتقل خواهد کرد.
دیوارها و پیش زمینه هاى روشن رنگ هاى سرد، کاهش مختصرى در دماى بدن بیننده ایجاد مى کنند و رنگهاى گرم باعث افزایش مختصر دماى بدن مى شوند. به لحاظ بصرى، رنگ گرم پیش مى آید و رنگ سرد پس مى نشیند.
با پنجره ها و مبلمان با زمینه ى رنگ و سایز متوسط در مبلمان و پنجره هایی با سایز بزرگ شاهد آن خواهیم شد که رنگ آنها با یکدیگر مخلوط خواهد شد و از لحاظ تاثیرگذارى بر محیط غالب خواهند شد، ثبات از بین خواهد رفت و تلویحا نوعى تکان بصرى ایجاد خواهد کرد. با مبلمان و پنجره هاى متوسط و با رنگى متعادل و متوسط خواهیم توانست ترکیب بندى باثباتى د اشته باشیم. هر ترکیب بندى را مى توان کارآمد دانست به شرط این که عناصر صحنه به طور موثر با بینندگان مورد نظر آن، ارتباط برقرار کنند. در بیش تر موارد، نکته ى اساسى در شناسایى عناصر کلیدى صحنه نهفته است تا با نظم مبلمان و میزان نور، آنها را از دل سایر عناصر تصویرى متفرقه، بیرون بکشید. همین اشیاء مزاحم، صحنه ها را مخدوش مى کنند. هم چنین بهتر است، به جاى تمرکز زیاد روى جزئیات خیلى خاص، تنها روى ساختار کلى صحنه تمرکز کنید، چرا که تاثیر آنها در مقابل ترکب بندى عمومى، بسیار سطحى است.
ملحقات تیره: از این رو چشمان شما به سمت رنگ تیره ترکشیده مى شوند و شما در روشى قادر خواهید بود ملحقات و اثاثیه ها را نظم دهید تا هادى دید و کیفیت بصرى روان باشند.
رنگ زندگى است زیرا جهان بدون رنگ برایمان مرده جلوه مى کند. رنگها ایده ى آغازین و ثمره ى نور اصلى بدون رنگ هستند و مقابل آنها تاریکى بدون رنگ است. نور اولین پدیده در جهان است. از طریق رنگ ها روح و طبیعت زنده، جهان را برایمان آشکار مى کند.
هم چنین کلمه و آواى آن، شکل و رنگ اش، رگه هاى اصلى از ذات فوق طبیعى است که ما تصویرى اندک از آن داریم. همان طورکه صدا و رنگ به لفظ جلا مى بخشند، همین طور هم رنگ به طور طبیعى به فرم شکل خاصى مى دهد. ماهیت اصلى رنگ طنینى از تصورهاى خیالى است و در این حالت رنگ موسیقى است. زمانى که اندیشه ى مفهوم، قاعده مندى، لمس رنگ و طلسم آن، شکسته است انکار در دستان خود جز جسم بى روح چیز دیگرى نداریم.
رنگ هاى نارنجى و آبى، رنگهاى مکمل هستند و مخلوط این رنگها ، رنگ خاکسترى به وجود مى آورد. وقتى ناظر در این مکان قرار مى گیرد، نورهاى متفاوتى دریافت خواهد کرد که این نورها متناوبا نارنجى و آبى هستند و دیوارها این رنگ ها را با زاویه هاى دائما متغیر انعکاس مى دهند. این تاثیر متقابل احساسى از غناى رنگ به انسان مى بخشد.
رنگ ها، نیروها و انرژى هاى درخشنده اى هستند که چه آگاه و چه ناخودآگاه روى ما اثر مثبت و منفى خواهند داشت. هنرمندانى که شیشه هاى رنگین خلق مى کنند از رنگ براى خلق چنان محیطى معنوى و اسرارآمیز استفاده مى کردند که اندیشه هاى پرستش کنندگان را بر دوش شاهین معنویت به پرواز درمى آوردند. اثرات رنگ نه تنها از لحاظ بصرى بلکه از جنبه هاى روان شناسى و روان شناختى نیز باید بررسى شود.
سطوح رنگ باید شکل، وسعت و حدود خود را از خود رنگ و نوسان شدت آن (رنگ) کسب کند، نه این که با خطوط از پیش معین شده باشد.
هم چنین، شکل ها نیز داراى خصوصیت گویا و معنى دار نظام زیباشناختى خود هستند. در طراحى، این کیفیت هاى معنى دار شکل و رنگ مى بایست با یکدیگر مطابقت داده شوند، یعنى شکل و رنگ در معنى دار بودن و مفهوم خود یکدیگر را تایید و اثبات کنند.
سه شکل اصلى مربع، مثلث ودایره نیز مانند سه رنگ اصلى قرمز، زرد و آبى داراى خصوصیات مفهومى و بیانى مشخص هستند.
مربع، نمایانگر ماده، وزن و حدود مشخص است و حسى از کشش و امتداد و تجربه ى حرکت را القاء مى کند. مربع با رنگ قرمزمنطبق است و وزن حجم قرمز با شکل سنگین و ساکن مربع مطابقت دارد.
مثلث با زاویه هاى حاد و تند، تاثیر ستیزه جویى، پرخاش و تهاجم را ایجاد مى کند. مثلث سمبل تفکر است و حالت و خصوصیت بى وزنى آن با زرد روشن هماهنگى دارد.
دایره برعکس مربع، احساسات را ملایم و معتدل و حس آرامش و حرکت آرام و آهسته را القاء مى کند. دایره سمبل روح است که درون خود همواره در حال حرکت است.
تطابق و تناسب هررنگ با شکل مربوط به خود مستلزم همانندى و توازن است. اگر رنگها و شکل ها در بیان مفاهیم و حالت ها توافق داشته باشند، تاثیرات آنها دوچندان خواهد بود.
کلیسای لائون، از آثار معماری گوتیک آغازین است که در سال ۱۱۶۰ میلادی در پاریس ساخته شد. هر چند این کلیسا بسیاری از ویژگیهای معماری رمانسک را داراست ولی وجود المانهای معماری گوتیک مانند طاق جناغی و قوس تیزه دار موجب شده جز سبک هنر گوتیک بشمار بیاید.
پلان امروزی آن تقریباً دراز و باریک است و حال و هوایی انگلیسی دارد. سقف شیب دار چوبی بالای بالکانه، قوس بندی صحن، ردیف پنجرههای زیر گنبد از ویژگیهای گوتیک اولیهاست که در این بنا دیده میشود.
در کلیسای لائون دو برج در دو طرف هر یک از بازوییها یک برج گلدسته و دو برج غربی وجود دارد که تعدادشان روی هم رفته به ۷ برج یعنی به عدد کامل عرفانی میرسد. این عدد کامل برجها از ویژگیهای گوتیک آغازین بودهاست.
دستاورد های برجسته تمدن بیزانس عبارت بود از اداره امور دولتی و هنر تزئینی :
دولت و کشوری که یازده قرن دوام آورد، و سانتا سوفیایی که هنوز هم بر جاست. تازمان
یـوستینیانوس دیگر هـنر مشرکانه به پایان رسیده بود و نیمی از آثار آن منهدم یا مـعیوب گشته بود . چپاول بربرها ،غارتگری امـپراطوری ،و آسیب وارد از طرف مـومنان فرایندی از تبـاهی و غفـلت را پـیش آورد که تـا زمان پـترارک در قـرن چهارم بـرای حـفظ بقایای آنـها مجاهدت کرد، همچنان ادامه یافت.
یک عامل انهدام این آثار این اعتقاد عام بود که خدایانمـذهب شرک ابـلیـسها هــستند و مـعابد آنها خانـه شیاطین است؛ در هـر حال چنیـن احساس می شود که مـصالح ویرانه ها در بنای کـلیـسا های مـسیحی یا خانه ها مـورد استفاده ی بهتری دارد.خـود مـشرکـان غالباً در ایـن چپـاول شرکت داشـتـند ،چند تـن از امپراطوران مسیحی،مخصوصاً هونوریوس و تئودوسیوس دوم،در حفظ بناهای کهن بـسیار کوشیده اند و روحانیون روشنفکر نیز پارتنون ،معبد تسئوس ، پانتئون ، .و چند بنای دیگر رابا تبدیل آنها به معابد مسیحی ، از آسیب مصون داشتند.
مـسیحیت نـخسـت هنر را تکیه گـاه شرک،بـت پـرستی ،و فـساد اخلاق می دانـست ؛ پیکرهای برهنه باحرمت بکارت و تجرد سازگار نبودند.وقتی که جسم آلت شیطان انگاشته
می شد، و راهبان به عنوان وجود آرمانی جایگزین پهلوانان می شدند، دقت در اندامهای بدن از عالم هنر حذف شد ، در نتیجه مجسمه سازی و نقاشی تـبدیل به هنر باز سازی چهره های بیحالت و جامه های بیشکل گشت.اما وقتی که مـسیحیت پـیروز شد و برای جای دادن جماعات روبـه تـزاید باسیـلیکـا های بزرگ لازم آمـد،سـنتـهای هـنری محلی و ملی دوباره سر بر آورد و هنر معماری از میان ویرانه ها قـد برافراشت.به علاوه این بناهای
وسیع بناچار تزئیناتی را می طلبیدند؛
عبادت کنندگان نیاز داشتند مجسمه هایی ازمسیح و مریم داشته باشند تا نیروی تخیلشان بر انگیخته شود ، و تصویر های داشته باشند که داستـان مـصـلوب شـدن مـسیح را برای مردم عامی و بـیسواد باز گـویند ، بـدین تـرتیـب مجسمه سازی ، موزائیک کاری و نقاشی احیا شد .
در رم ، هنر جدید با هنر قدیم چندان تـفاوتی نداشت ، استـحکام ساختمان ، سادگی شکل و سبک بـاسیلیکا یی ستوندار از شرک به مسحیت منتقل شد. در نزدیکی سیرک نرون ،بر تپه واتیکان معماران قسطنطنین نخستین کلیسای سان پیترو را به طول 115 و عرض 65 متر ساخته بودند ؛ این کلیسا به مدت دوازده قرن معبد بزرگ مسیحیت لاتینی باقی ماند ، تا آنکه برامانته آن را ویران کرد و بر جای آن کلیسای وسیعتری به همان نام ساخت که هنوز هم بر پاست.از آن زمان تا کنون طرح باسیلیکایی طرح مطلوب و مناسب بوده است؛زیرا هزینه ناچیز آن ، سادگی پر شکـوهـش ، و مـنطق ساخـتمانی و اسـتحکام بسـیارش آن را در هـر نسـل مقبول و مطلوب ساخته است . اما طرح بـاسیلیکـایی به این آسـانیـها تـغییر و تـحول پیدا نکرد.معماران اروپا همواره در صدد یافتن طرحهای جدیدی درباره این کـلیسا ها بودند ، و این طرحها را در شرق یافـتند .
دیوکلتیانوس در اوـین قرن چهارم به هـنر مندان خود آزادی کامل داده بود تا تجربه لازم را در ساختمان کاخی برای دوران کناره جوییش انجام دهند، و آنها انقلابی در هنر معماری اروپایی به وجود آوردند.
طاقهای قوسی این عمارت مستقیماً بدون واسطه کتیبه،از روی سر ستون افراشته شده بودند؛ بدین گونه بـود که در یـک وهله سبکهای بیزانـسی ، رمانسک و گـوتیـک پا گرفت.
در این کاخ به جای افریز های مـصور ،زینت عجیبی از خطوط شکـسته و جنـاغی به کار رفـته بود که برای چشم معتاد به آثار کلاسیک نامأنوس بود ولی مدتهای مدید در معماری مشرق زمین رواج داشت .
معماری مصری سرگذشت اسرار و نبوغ معماران این سرزمین باستانی در طول تاریخ بوده است که به خلق شاهکارهای منحصربهفردی منجر شده است.
برای حدود 10 هزار سال، دره نیل جایگاه یکی از بانفوذترین و باشکوهترین تمدنهای عصر خود بود. حتی امروزه هم برخی از آثار به جا مانده از این تمدن کهن همچون اهرام و ابوالهول در زمره مشهورترین و شگفتانگیزترین بناهای تاریخی جهان محسوب میشوند.
مصر گنجینه آثار معماری است که در نوع خود نظیر ندارد.آثار معماری به جا مانده از تمدن مصر باستان با توجه به مصالحی که در ساخت آنها به کار رفته است به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند.
دسته نخست بناهایی هستند که مصالح به کار رفته در آنها آجر نپخته بوده است. از این نوع آجر در ساخت خانههای مصری در طول تمدنهای فراعنه، یونانی، قبطی و اسلامی استفاده میشده است و امروزه در ساخت خانههای روستایی کاربرد دارد.
نوع دوم معماری سنگی است. مصر از ذخیره غنی معادن سنگهایی نظیر بازالت، آهک، مرمر و گرانیت برخوردار بود. بهرهبرداری از معادن سنگ زیر نظر دولت انجام میگرفت.
این امر از یک طرف به دلیل اهمیت پروژههای ساختمانی در آن زمان بود از طرف دیگر کارگران تا اتمام کار مجبور بودند در مجاورت معدن سنگی که بنای مورد نظر باید با آن شکل میگرفت، زندگی کنند در نتیجه حراست از مصالح با ارزش این بناها مهم شمرده میشد. از نکات جالب توجهای که در ساخت بناهای شگفتآور مصر شایان ذکر است ساده بودن ابزار کارگران آن دوران در مقابل خلق این بناهای اعجابآور است.
در واقع این مسأله بیش از پیش بیانگر نبوغ و خلاقیت معماران آن دوران بوده است. در دوران فراعنه وجود یک طرح معماری پیش از اقدام به ساخت یک بنا ضروری محسوب میشد. نمونههایی از این طرحها را میتوان روی کوزهها و سنگها دید. در واقع در مصر باستان صنعتگرانی که مهارتهای خاصی در ساخت بنا و ارایه طرح آن داشتند در قالب یک متخصص تجربیات خود را نسل به نسل منتقل کردند و شاهکارهایی را که ما امروز شاهد آن هستیم از خود به جا گذاشتند.
ساخت مقبرههای سلطنتی در قدیم بسیار اهمیت داشت در واقع توجه به ساخت این مقبرهها به اوایل تمدن مصر باستان باز میگردد. علاوه بر این مقبرهها که اوج هنر معماری در آنها به کار گرفته میشد، ساخت زیارتگاهها نیز ارزش زیادی داشت. دولت بهترین مصالح، معماران و هنرمندان خود را وقف ساخت این بناها میکرد.
گذشته از معماری که در خدمت مذهب و مراسم تدفین بود نوع دیگری از معماری با نام معماری نظامی نیز در مصر رواج داشت که معرف آن قلعهها و برجهایی بودند که در آن زمان ساخته شدهاند این نوع معماری در دوران حکومت آل ایوب (سلسله اسلامی در مصر که بنیانگذار آن صلاحالدین ایوبی بود) به اوج خود رسید که نمونههای بارز این سبک معماری قلعه صلاحالدین و دژ المظفر است.
سبک دیگری از معماری که در دوران یونانیها بسیار توسعه پیدا کرد معماری شهری بود نمونهای از این معماری فانوس دریایی اسکندر است که جزو سومین عجایب دنیای باستان به شمار میآید. ساخت این فانوس در دوران سلطنت بطالسه اول شروع شد و در دوران حکومت بطالسه دوم به پایان رسید.
فانوس دریایی اسکندر 150 متر طول دارد و تا قرن نوزدهم به عنوان راهنمای کشتیها در شب و روز کار میکرده است. نوع دیگری از معماری که ساخت هر نوع بنایی را شامل میشد در دوران اسلام رونق پیدا کرد. ساخت مسجد، مدارس، قصرها، قلعهها و خانهها مظاهر این نوع معماری هستند.
سبک جدیدی از معماری در قالب ساخت ساختمانهای ویژه خیریه همچون خانه فقرا و مخزن عمومی آب در دوران مملوک (غلامانی که در مصر به پادشاهی رسیدند) رواج پیدا کرد. شکی نیست که قاهره بعد از اسلام تا پایان دوران عثمانی کماکان شاهکار معماری جهان محسوب میشد که دیوارهایی دور تا دور آن را محصور کرده بود از دروازههای باشکوهی که برای تردد به این شهر در بین این دیوارها ساخته شده بود تنها دروازههای بابالنصر، بابالفتوح و بابالزویلا باقی مانده است سرزمین مصر هنوز هم با معابد فراعنه، بناهای یونانی، کلیساها و مساجد خود یکی از مراکز شگفتیهای عالم محسوب میشود.
مصر
مقداری آب چند هفته در هرم قرار گیرد به آبی فعال با خواص عجیب تبدیل میگردد. برای مثال، اگر آب آلوده باشد بعد از این مدت کاملا ضد عفونی میشود.
دست دختر چهارده ساله که در حادثه ای به شدت آسیب دیده بود، بعد ازسی دقیقه قرار گرفتن در این آب از درد افتاد و بعد از دو روز بهبود پیداکرد. خانمی به نام پتی با استفاده مکرر از این آب چهره ای جوان و شاداب تریافته است.
کنی هیل گیاهی را به مدت پنج روز بدون آب داخل هرمبلافاصله پژمرده شد.
اگر بذر گوجه فرنگی داخل هرم کشت شود و سپس نشای آن در بیرون کاشته شود محصول آن چند برابر بوته های مشابه می شود.
شیرکه به سرعت فاسد می شود بیسش از یک هقته در هرم سالم و قابل استفاده باقیمی ماند اما در غلظت آن تغییراتی حاصل می شود. این امر دو شرکت بزرگایتالیایی و فرانسوی را بر آن داشته است که پاکتهای مقوایی شیر را در بهصورت هرم به بازار عرضه کنند.
گوشت در داخل هرمهایی با ابعاد اهرام مصر و یا متناسب با آنها، با وجو آنکه دو سوم از آب خود را از دست می دهد هرکز فاسد نمی شود.
آزمایشهایمکرر نشان داده که تیغ صورت تراشی در داخل هرم تیز تر می شود! چنانکه گاهحتی تا 200 بار می توان از یک تیغ برای اصلاح کردن صورت استفاده کرد
این شکل نگاه کنید که در آن بزرگترین هرم از مجموعه اهرامGiza خیلی ساده کشیده شده است.
مثلث قائم الزاویه ای که با نسبت های این هرم شکل گرفته شده باشد به مثلثقائم مصری یا Egyptian Triangle معروف هست و جالب اینجاست که بدانید نسبتوتر به ضلع هم کف هرم معادل با نسبت طلایی یعنی دقیقا" 1.61804 می باشد.
این نسبت با عدد طلایی تنها در رقم پنجم اعشار اختلاف دارد یعنی چیزی حدودیک صد هزارم. باز توجه شما را به این نکته جلب می کنیم که اگر معادلهفیثاغورث را برای این مثلث قائم الزاویه بنویسم به معادله ای مانند phi2=phi+b2خواهیم رسید که حاصل جواب آن همان عدد معروف طلایی خواهد بود. (معمولا" عدد طلایی را با phi نمایش می دهند) طولوتر برای هرم واقعی حدود 356 متر و طول ضلع مربع قاعده حدودا" معادل 440متر می باشد بنابر این نسبت 356 بر 220 (معادل نیم ضلع مربع) برابر با عدد 1.618 خواهد شد.
کپلر (Johannes Kepler 1571-1630) منجممعروف نیز علاقه بسیاری به نسبت طلایی داشت بگونه ای که در یکی از کتابهایخود اینگونه نوشت : "هندسه دارای دو گنج بسیار با اهمیت می باشد که یکی ازآنها قضیه فیثاغورث و دومی رابطه تقسیم یک پاره خط با نسبت طلایی می باشد. اولین گنج را می توان به طلا و دومی را به جواهر تشبیه کرد".
تحقیقاتیکه کپلر راجع به مثلثی که اضلاع آن به نسبت اضلاع مثلث مصری باشد به حدیبود که امروزه این مثلث به مثلث کپلر نیز معروف می باشد. کپلر پی به روابطبسیار زیبایی میان اجرام آسمانی و این نسبت طلایی پیدا کر ده است.
معماری رنسانس به معماری اروپا در سدههای ۱۵ و ۱۶ میلادی (دورهٔ رنسانس) اطلاق میشود که از مشخصههای آن، نوزایی عناصر فرهنگی روم و یونان باستان بود.
رنسانس (به انگلیسی: Renaissance) یا نوزایی، جنبش فرهنگی مهمی بود که آغازگر دورانی از انقلاب علمی و اصلاحات مذهبی و پیشرفت هنری در اروپا شد. عصر نوزایش ، دوران گذار بین سدههای میانه و دوران جدید است. در میان موافقان با آن در دوره رنسانس، به معنای بازگشت به سوی سنتهای کلاسیک هنر روم و یونان بود. در واقع، مخالفان سبک گوتیک معتقد بودند که میخواهند بار دیگر به سوی مولفههای هنری روم و یونان بازگردند و آن عناصر را احیا کنند. اولین بار، واژه لفظ رنسانس را فرانسویها در قرن ۱۶ میلادی، به کاربردند.
معمولاً شروع دوره نوزایش را در سده چهاردهم در شمال ایتالیا میدانند. خواستگاه رنسانس شهر فلورانس است. این جنبش در سده پانزدهم میلادی، شمال اروپا را نیز فراگرفت. رنسانس، یک تحول ۳۰۰ سالهاست که در سالهای ۱۳۰۰ از فلورانس ایتالیا شروع شد و در عرض سه قرن در سراسر اروپا انتشار و در انگلستان پایان یافت. دوره رنسانس دوره خردگرایی -ریاضیات -منطق -انسان مداری است در این دوره کلیسا و تفکرات مذهبی کنار می رود و یک جنبش دموکراتیک به وجود می آید و مثل روم و یونان باستان پیشرفت علمی مطرح می شود و تاثیر آن از قرون وسطی است چون مسلمانان مسیحیان را شکست داده علم آنها وارد اروپا شده و دانشمندانی از شرق به عرب می آیند و باعث شکوفایی علمی شده و رنسانس به وجود می آید.
دوران رنسانس برای اروپاییان عصر جدیدی بود سرشار از کامیابیهای عظیم. بسیاری از افراد با ژان فرنل موافق هستند. او در سالهای اول سدهٔ ۱۵۰۰ چنین نوشت: « جهان چرخید. یکی از بزرگ ترین قارههای زمین کشف شد ...
صنعت چاپ بذر دانش را کاشت. باروت در روش جنگ انقلابی پدید آورد. دست نوشتههای باستانی احیا شد... اینها همگی گواه پیروزی عصر جدید (رنسانس) هستند. با رونق دریانوردی افرادی مثل ماژل آند راهی به فیلیپین و هندوستان پیدا می کنند و در اواخر دوره رنسانس کریستف کلن آمریکا را کشف می کند . در این دوره استعمار شروع می شود زیرا باروت را درست می کنند . گوتنبرگ دستگاه چاپ را اختراع می کند و اروپاییان چاپ را از چینی ها یاد می گیرند.
گنبد کلیسای جامع سن پیتر، از آثار معماری دورهٔ رنسانس
در دوره رنسانس در مورد هنر -نقاشی و معماری یک اتفاق دیگر هم می افتد و آن اختراع پرسپکتیو است .یعنی اول در نقاشی و بعد در معماری یاد می گیرند که روی صفحه 2 بعدی تصویر 3 بعدی بکشند که عمق در آن دیده شود .اولین بار نقاشی به نام مارداچو در ایتالیا صحنه ای از محراب یک کلیسا را می کشد که در تصویر این محراب کاملا عمق محراب مشخص است و بعد وجود دارد. در نتیجه معمارها هم از این نقاشی الهام می گیرند و اولین بار یک معمار رنسانسی به نام لئون باتیستا آلبرتی نمای یک کلیسا را که طراحی می کند به صورت 3 بعدی نشان می دهد . اسم این کلیسا سن آندرئا بود و این خود باعث تحول بزرگی در معماری می شود.
با وجود اینکه در تاریخ هنر، آغاز رنسانس به اموری همچون سال فتح قسطنطنیه در سال 1453 به وسیله سلطان محمد فاتح و تشکیل حکومت عثمانی به جای دولت بیزانس، یاپایان یافتن بیماری طاعون و اموری از این قبیل نسبت داده شده است؛ اما در نزدمورخان هنر این امر یقینی است که رنسانس هنری از ایتالیا آغاز شده، بدین ترتیب که هنرمندان ایتالیایی بر خلاف دیگر کشورهای اروپایی حاضر نشده بودند به سبک گوتیک درمعماری تن دهند و حتی این مفهوم را به صورت طعن و استهزا برای این سبک به کارمیبردند و علیه سبک گوتیک عصیان نموده و به سوی سبک جدید حرکت کردند.
روشهای معماری سلسله های اشکانی و ساسانی در ایران تحت عنوان شیوه معماری پارتی مشخص می گردد. پس از انقراض حکومت سلوکیان بدست «ارشک » ( بنیان گذار سلسله اشکانیان )، قوم ایرانی نژاد « پارت » بر ایران مسلط می شود و بار دیگر اداره و کنترل کشور بدست ایرانیان می افتد و دوران غلبه عنصر هنری یونان، در ایران خاتمه می یابد. معماری پارتی با معماری پارسی تفاوت های بسیار دارد. در این دوره امکان فراهم آوردن بهترین و مرغوب ترین مصالح ساختمان از دورترین نقاط کشور وجود نداشت، بنابراین ساختمان ها بیشتر با مصالح دم دست و بومی ساخته می شدند. در این دوره معماران بجای بکاربردن تیرهای جهت پوشش افقی سقف ها، روش دیگری را برای پوشش نهایی ساختمان ها بکار گرفتند که شاید مهمترین تحول معماری قبل از اسلام در ایران باشد. بدین ترتیب استفاده از گنبد ( بجای سقف که برای تحمل وزن آن علاوه بر تیر و تیرچه های چوبی داخل سقف، می بایست تعداد زیادی ستون سنگی نیز در زیر آن بکار روند ) شروع می شود. علاوه برگنبد، پوشش های طاقی و قوسی نیز در ساختمان ها همزمان با گنبد آغاز می شوند. به کمک این نوع پوشش ها معماران این دوره توانستند دهانه های بزرگی را بدون نیاز به ستون بپوشانند. تمام پوشش ها در این دوره به تقلید از شکل پوسته تخم مرغ و « هلوچین » ( بیز یا تاب ) ساخته می شوند و به همین دلیل اسامی بیشتر قوس های این دوره از اسم تخم مرغ ( خاگ ) و تاب گرفته شده است مثل « هلوچین » - « بیز » - « خاگی » و مرغانه ». بناهای این دوره دارای حیاطی بودند که ایوان ها بطرف آن باز می شد و اطراف آن ها را باروهایی می ساختند. سیستم « حیاط مرکزی » که از ویژگی های معماری « درون گرای » ایران است در این دوره رسمیت یافت. در این دوره نیز مثل عهد هخامنشیان در ساختمان های با عظمت قرینه بودن بنا ( جفت )، رعایت می شده است. همچنین در بناها یا حتی کاخ هایی که برای اقامت و زندگی ساخته می شوند از سیستم « پدجفت » (عدم رعایت تقارن در ساختمان که باعث تنوع فضاهای معمارانه می گردد ) استفاده می شد و این امر را در کاخ « سروستان » به آن درجه رعایت کرده اند که حتی دو فضای یکسان در این کاخ دیده نمی شود.
در ادامه مطلب توضیحات بیشتری راجع به موارد زیر خواهید خواند+عکس باناهای زیر...
معماری آمریکا دارای خصلتهایی است که برگرفته از سبکهای دیگر، و در عین حال خصوصیاتی منحصر بفرد دارد. معماری در هویت و تاریخ و فرهنگ آمریکا دارای اهمیت خاصی بودهاست بطوریکه رئیس جمهورانی همانند توماس جفرسون و بیل کلینتون در طراحی ساختمانهای مورد نظرشان دخالتهای مستقیمی داشتند.
سرخپوستان آمریکا دارای هنر و معماری بودند که بر هویت این سرزمین بی تاثیر نبودهاست.
بر خلاف اروپا، در آمریکا خبری از شیوههایی نظیر گوتیک و رنسانس در آغاز توسعه معماری آمریکا دیده نمیشود. داستان معماری در ایالات متحده آمریکا با سبکهای کولونیال اسپانیا در سرزمینهای غرب (به انگلیسی: Spanish Colonialism) و کولونیال انگلیسی در شرق (به انگلیسی: English Colonialism) آغاز میگردد. هیچیک از این دو شیوه بصورت احیایی (به انگلیسی: revival) نبودند، بلکه ادامهرو و همزمان با اروپا در آمریکا بطور مستقل توسعه پیدا کردند.
معـماری ایرانی را باید بطور صحـیح از اعـماق تاریخ ایـن سرزمـیـن کهـن مـورد بررسی قـرار داد.
معـماری ایرانی به شـش قـرن قـبل از میلاد مسیح باز می گـردد، که مـشـخـصات هـر دورهً معـماری را در دوره های مـخـتـلف تاریـخـی شـرح می دهـیـم :
1- معـماری دوران ماقـبـل تـاریخ تـا زمان حـکـومت مادها.
2- معـماری از زمان حکـومت مـادهـا تـا پـایان دوره حـکـومت ساسانیان .
در رابـطه با معـماری ایران، بایـد به خـوانـنـدگـان یـادآوری شـود، تـغـیـیـراتی کـه در رابـطه بـا هـنـر پـیـشـیـنـیان ایـران در معـماری داده شـده و نـحـوهً ساخـتمان سازی آن دوران. در سخـنی کـوتاه مـی تـوان به : حکـاکـی بـر روی سـنگ، گچکاری، نقاشی، آجرکاری، آئینه کاری، کاشی کاری، موزائیک کاری و دیـگـر کـارهـای تـزئـیـنی اشـاره کرد.
الـبـتـه مـا بایـد استـثـنـاهـایی هـم بـرای ساخـتـمان هـای چـنـد شـکـلی کـه بـرای مـواردی خـاص اسـتـفـاده می شد، قـائـل شـویم. این گـونـاگـونـی بـرآمـده از نـیـازهـای خـاص مـردم در زمـانـهـای مـتـفـاوت بـوده است.
بـنـظر مـشکـل می رسد که بـتوان معـماری ایرانی را از زمانـهـای بـسـیـار دور تـا بـحـال طـبـقـه بـنـدی کرد. اما، تـرتـیـبات زیـر مـی تـواند چـشـم انداز وسـیـعـی از ایـن کـارهـا در اخـتـیـار شـمـا قـرار دهـد: کـلـبه هـای ماقـبل تـاریـخ، شهـرهـا و قـصـبه های اولـیه، اسـتحـکـامات و دژهـای نـظـامی، معـابـد و آتـشـکـده ها، مـقـبـره ها و آرامـگـاه هـای بـزرگ، مـکـانهـای عـظـیـم تـاریـخـی، سـدهـا و پـلـهـا، بـازارهـا، حـمام هـا، جـاده هـا، مسـاجـد عـظـیـم، بـرجـهـا و مـنـاره هـا، ساخـتـمانهـای مـذهـبـی و محـلهـایی از دوران اسلامی، و هـمچـنـیـن بـنـاهـا و یـاد بـودهـای گـسـتـرده در کـشـور ایران.
از دیگـر چـیـزهـای مهـمی که بـرروی معـماری ایرانی تـاثـیـر گـذار بوده است، شـرایط مهـم آب و هـوائی در فلات ایران بوده است. بطور مـثـال سبک معـماری در شـمال کـشـور و کـوهـپـایـه های ایران بـا سـبک معـماری در جـنـوب و کویر ایران تـفـاوت دارد. اکـنـون با مصـادف شـدن بـا اطاعـات تـمام نـشـدنـی و حـیرت آوری کـه امـکـان آن در هـیچ کـشور دیـگـری نـیـست، نگـاهـی داریم گـذرا بـه معـماری ایرانی.
صحـبت کردن در مـورد معـماری باستانی، بدون ایـنکـه نـمونه هایی از آن وجود داشتـه باشـد تـقـریـباً غـیـر مـمـکـن است.
یکی از قـدیـمی ترین بـناهای کـشف شده در فلات ایران مربـوط می شود به بـنای رنگ شـده " زاغ تـپـه " در قـزوین. در تاریخ گـذشـته کـه مربوط می شود به قـرن هـفـتم و اوایل قـرن شـشم قـبل از میـلاد، بایـد بـسیار مورد رسیدگـی قـرار گـیرد که در آن زمان قـبل از تاریخ، چـگـونـه و با چـه وسائـلی این بـنا را آراستـه کـرده اند. از این بـنا بـرای جـمع شـدن و اجـتماعـات استـفاده مـی شده است.
در این بـنا از شومـیـنه برای گـرم کـردن ساخـتمان در فـصلهای سرد سال اسـتـفاده می شده است. هـمـچـنـین محـلی بـرای درست کردن کـباب داشـتـه است. هـمچـنـین این ساخـتمان دو محـل برای نگـهـداری ابزارها و وسائـل، بعـلاوه اتاقـی کـوچـک که از آن به عـنـوان نـشـیـمن استـفاده می کردند. دیـوارهـا بـوسـیله نـقاشـی از بـز کـوهـی تـزئـیـن شـده است. بـه احـتـمال خـیـلی زیـاد از این مـکـان برای انجـام مراستم مـذهـبـی خـود استـفاده می کـردنـد.
تـپـه سـیالک در نـزدیکـی کاشان نـیـز یکی دیگـر از این مکـانهـای تـاریـخی است، که بـه قـرن شـشم و پـنجـم قـبل از مـیـلاد بـرمـی گـردد.
معماری در لغت به معنای علم بنایی وابعاد سازی آمده است و معمار به معنای بسیار عمارت کننده آنکه عمارت کندوموجب رونق و تعالی گردد وعمارت نیز به معنی آبادی است. لغات هم ریشهمعماری و عمارت نیز همه معنایی از آبادانی و زندگی و حیات را درخود دارند.معمر به معنای طویل العمر، معمر به معنای منزل فراخ با آب و گیاه ومردماست. معمور یعنی آبادان آباد مسکون و دارای جمعیت از مردمان ( لغت نامهدهخدا).
در قرآن نیز در مواردی به ساختن و معماریو یا عمارت که ریشه معماری دارد، اشاره شده است. هنگامی که خدا میفرماید“عمروالارض” یعنی زمین را آباد کنید و زمین بنایی والا می باشد. تعمیر هماز همین ماده است و همچنین عمر نیز به معنای تعمیر بدان بواسطه روح استواگر زیارت خانه خدا هم عمره می گویند باز به همین خاطر است که زیارت مردممایه آبادانی بیت الله الحرام است. در تفسیرالمیزان مجموعه این معانی (لغوی وقرانی) نشان می دهد که مفهوم “معماری” عمیقتر از ساختن به تنهایی وابعادش وسیعتر از به وجود آوردن کالبد یک ساختمان میباشد که مفاهیمیمانند زندهسازی و احیاء و تداوم وحیات وآبادانی را درخود نهفته دارد یابه عبارت دیگر معماری همواره به معنای ایجاد فضایی با روح و حیات تصور میگردد. در این جا در مقام تعریف معماری باید به چند نکته زیر توجه کنیم :
اول اینکه در معماری همیشه معرفت و عملبه هم پیوسته است وسیر ازمعرفت به عمل واجرا معماری را پدید می آورد. دیگراینکه اثرمعماری همواره در پیوند با محیط مطر ح است و بدون ارتباط با محیطو بافت اطرافش شکل نمیگیرد وتعریف نمی شود.
اغ دولت آباد از باغهای قدیمی شهر یزد در کشور ایران است.
بخش ورودی باغ هنگام شب
بنای این مجموعه به سال ۱۱۶۰ توسط محمدتقی خان بافقی که به خان بزرگ معروف بوده ساخته شده و در حدود ۲۶۰ سال قدمت داشته و محل اقامت حاکم وقت و معاصر با شاهرخ میرزا و کریم خان زند بودهاست. این بنا که میبایست در اختیار نوادگان محمد تقی خان (بزرگ خاندان رحیمی)باشد، توسط میراث فرهنگی تملک شد و در حال حاضر زیر نظر محمد علی معزالدینی (داماد نماینده ولی فقیه) اداره میشود.(شجره نامه در کتاب جامع جعفری به چاپ رسیدهاست)
این مجموعه یادگاری است از دورههای افشاریه و زندیه که شامل عمارت سردر، ساختمان هشتی و بادگیر، عمارت بهشت آئین و تالار آینه، عمارت تهرانی، آب انبار دو دهانه و باغ ناصر است. فضای سبز باغ درختان میوه مانند انگور و سرو و کاج داشته و همچنین گلهای محمدی و سرخ نیز در باغ دیده میشوند.
در اصلی این مجموعه در خیابان شهید رجایی قرار گرفتهاست و در دیگری که در بلوار دولت آباد قرار دارد ورودی نداشته و تقریباً در دست مرمت و بازسازی است. به همین علت تردد از در اصلی انجام میگیرد. هنگام ورود از یک هشتی نسبتاً بزرگ عبور میکنیم که محل ارائه و فروش صنایع دستی از قبیل سفال است. فضای داخلی باغ تقریباً سبز است و تا حدودی باغ فین کاشان را در ذهن بیننده تداعی میکند. با این تفاوت که باغ فین کاشان معمورتر جلوه میکند در حالی که باغ ناصر به رغم اینکه حتماً متولی دارد به نظر میرسد که از آبیاری خوبی برخوردار نیست و خشک دیده میشود.
روشنایی باغ در شب توسط لامپهایی که در داخل فانوس گذاشته شده و به فواصل معین در اطراف قرار گرفتهاند تامین میشود که منظره زیبایی را نیز ایجاد میکند. درهای ساختمان اصلی از چوب و به صورت کنده کاری دیده میشود و در داخل بنا اتاقهای متعددی قرار دارد که در اکثر این اتاقها حوضی قرار گرفته و درهای یکی از اتاقها که رو به حیاط و باغ باز میشود، با شیشههای رنگارنگ با طرحهای زیبا مزین شده که در هنگام وجود خورشید و پرآب بودن حوض منظره زیبایی از نقاط رنگی منعکس شده را بر روی حوض مرمرین به نمایش میگذارد. در یکی دیگر اتاقها بادگیر معروف دولت آباد قرار دارد که با ارتفاع زمین ۳۳ متر از زمین بلندترین بادگیر از نوع خود بوده و به خوبی کولر میتواند خنکی ساختمان را تامین کند.
باغ شازده (شاهزاده) یکی از زیباترین باغهای تاریخی ایران محسوب میشود. این باغ در حدود ۴ کیلومتری شهر ماهان و در دامنه کوههای تیگران واقع شده و مربوط به اواخر دوره قاجاریه میباشد.
باغ شازده
این باغ به دستور عبدالحمید میرزا ناصرالدوله حاکم کرمان طی یازده سال حکمرانی وی (۱۲۹۸ ه . ق تا ۱۳۰۹ ه. ق) ساخته شد و با مرگ وی نیز بنای آن نیمه تمام رها شد. گفته میشود وقتی خبر مرگ ناگهانی حاکم را به ماهان میبرند، بنّایی که مشغول تکمیل سردر ساختمان بود تغار گچی را که در دست داشته محکم به دیوار کوبیده و کار را رها کرده و فرار نموده است. به همین علت جاهای خالی کاشیها را بر سردر ورودی میتوان دید. تاریخ بنای باغ ۱۲۷۶ خورشیدی است.
این باغ از نمونه باغ تختهای ایرانی است و در زمینی مستطیلی شکل به مساحت پنج و نیم هکتار بنا شده و دارای سردر ورودی بسیار زیبایی است. بناهای باغ عبارتند از کوشک اصلی یعنی سکونتگاه دائمی و یا فصل مالک که در انتهای فوقانی باغ قرار دارد. سردر خانه در مدخل باغ به صورت بنایی خطی جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا گردیده است. طبقه فوقانی دارای اطاقهایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شدهاند. سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب در خود جا داده است . این باغ علاوه بر سردر، شامل عمارت شاهنشین و حمام نیز میباشد. در حال حاظر قسمت شاهنشین، به یک رستوران تبدیل شده و توسط بخش خصوصی اداره میشود.
در این باغ درختان میوه متنوعی به چشم میخورند و در جلوی عمارت هم حوضها و فوارهها آبنمای زیبایی را تشکیل دادهاند. منبع آب باغ رودخانه کوچک تیگران است. مسعودی بنای این باغ را از جنبههای مختلف معماری و نقش آب در آن بررسی کرده است.
هر ساله گردشگران از این باغ زیبای ایرانی بازدید میکنند و از زیبایی و طراوت آن لذت میبرند.باغ شازده (شاهزاده) یکی از زیباترین باغهای تاریخی ایران محسوب میشود. این باغ در حدود ۴ کیلومتری شهر ماهان و در دامنه کوههای تیگران واقع شده و مربوط به اواخر دوره قاجاریه میباشد.
این باغ به دستور عبدالحمید میرزا ناصرالدوله حاکم کرمان طی یازده سال حکمرانی وی (۱۲۹۸ ه . ق تا ۱۳۰۹ ه. ق) ساخته شد و با مرگ وی نیز بنای آن نیمه تمام رها شد. گفته میشود وقتی خبر مرگ ناگهانی حاکم را به ماهان میبرند، بنّایی که مشغول تکمیل سردر ساختمان بود تغار گچی را که در دست داشته محکم به دیوار کوبیده و کار را رها کرده و فرار نموده است. به همین علت جاهای خالی کاشیها را بر سردر ورودی میتوان دید. تاریخ بنای باغ ۱۲۷۶ خورشیدی است.
این باغ از نمونه باغ تختهای ایرانی است و در زمینی مستطیلی شکل به مساحت پنج و نیم هکتار بنا شده و دارای سردر ورودی بسیار زیبایی است. بناهای باغ عبارتند از کوشک اصلی یعنی سکونتگاه دائمی و یا فصل مالک که در انتهای فوقانی باغ قرار دارد. سردر خانه در مدخل باغ به صورت بنایی خطی جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا گردیده است. طبقه فوقانی دارای اطاقهایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شدهاند. سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب در خود جا داده است . این باغ علاوه بر سردر، شامل عمارت شاهنشین و حمام نیز میباشد. در حال حاظر قسمت شاهنشین، به یک رستوران تبدیل شده و توسط بخش خصوصی اداره میشود.
در این باغ درختان میوه متنوعی به چشم میخورند و در جلوی عمارت هم حوضها و فوارهها آبنمای زیبایی را تشکیل دادهاند. منبع آب باغ رودخانه کوچک تیگران است. مسعودی بنای این باغ را از جنبههای مختلف معماری و نقش آب در آن بررسی کرده است .
هر ساله گردشگران از این باغ زیبای ایرانی بازدید میکنند و از زیبایی و طراوت آن لذت میبرند.
چهلستون از بناهای تاریخی استان اصفهان در ایران است. باغ چهلستون که بالغ بر ۶۷۰۰۰ متر مربع مساحت دارد، در دوره شاه عباس یکم احداث آن آغاز شد و در وسط آن عمارتی ساخته شده بود. در سلطنت شاه عباس دوم،ساختمان تکمیل شد و در ساختمان موجود مرکزی، تغییرات کلی داده شدهاست و تالار آینه، تالار ۱۸ ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوانهای طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با تمام تزیینات نقاشی و آئینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقفها افزوده شدهاست.
باغ شاه یا باغ فین عمارتی باستانی در کنار عمارت چشمه سلیمانیه واقع در فین کاشان است. شهرت اصلی این باغ به خاطر قتل میرزا تقیخان امیرکبیر صدر اعظم ناصرالدین شاه قاجار در حمام فین در ۲۰ دی ۱۲۳۰ هجری خورشیدی است.
باغ فین در لغت نامه دهخدا
"فین قصبهای است در بخش مرکزی شهرستان کاشان که دارای دو قسمت جداگانه ٔ فین بزرگ و فین کوچک است و بعضی آن را فینین مینامند. فین در شش هزارگزی باختر کاشان واقع شده و بواسطه ٔ کثرت اشجار و آب وهوای خوب یکی از تفرجگاههای اطراف کاشان است . آب آن از چشمه ٔ معروف سلیمانی و سفیدآب تأمین میشود. در حدود ۴۳۰۰ تن سکنه دارد و محصول عمده اش غله ، پنبه ، تنباکو، صیفی و انواع میوه بخصوص انار، انجیر و انگور است و کار دستی مردم قالیچه بافی است . از آثار قدیمه بناهای معروف باغ شاه از دوره ٔ صفویه در آنجاست . مزرعه ٔ سفیدآب جزء این قصبه است . "
یا مهرازی یعنی ارائه بهترین راه حل، چه استفاده از راهحلهای گذشته، چه آفریدن راهحل جدید برای رسیدن به هر هدفی.
معماری هنر و دانش طراحی بناها و سایر ساختارهای کالبدیست. تعاریف جامع تر، بیشتر معماری را شامل طراحی تمامی محیط مصنوع از طراحی شهری و طراحی منظر تا طراحی خرد جزییات ساختمانی و حتی طراحی مبلمان میدانند.
طراحی معماری در اصل استفاده خلاقانه از توده، فضا، بافت، نور، سایه، مصالح، برنامه و عناصر برنامه ریزی مانند هزینه، ساخت و فناوری است به منظور دستیابی به اهداف زیباشناختی، عملکردی و اغلب هنری. این تعریف، معماری رااز طراحی مهندسی که استفاده خلاقانه از مصالح و فرمها با بهره گیری از ریاضیات و قواعد علمی است، متمایز میکند.
آثار معماری به عنوان نمادهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی یک کشور شناخته میشوند. تمدنهای تاریخی نخست از طریق همین آثار معماری شناخته میشوند. ساختمانهایی چون تخت جمشید، هرمهای سهگانه مصر، کالاسیوم روم از جمله چنین آثاری بهشمار میآیند. آثاری که پیونددهنده مهم خودآگاهیهای اجتماعی بودهاند. شهرها، مذاهب و فرهنگها از طریق همین یادوارهها خود را میشناسانند.